Aan het eind der 19e eeuw actieve Zaanse vakbeweging, die zich vooral inzette voor beëindiging van de nachtarbeid. Vooral nadat E.G. ➝Verkade in 1886 de Stoombroodfabriek De Ruijter was begonnen, ontstond een even hevige als langdurige strijd om deze nachtarbeid te beperken.
Pas in 1909 kwam door een wet van de toenmalige minister Talma een eind aan het ’s nachts werken van de gezellen. Het duurde daarna nog 20 jaar tot door een wijziging in de Arbeidswet ook voor de zelfstandige patroons een regeling van de nachtarbeid werd bereikt. Zie ook: ➝Vakverenigingen.
