Gron.: Steem.
Wierdedorp in de gemeente Loppersum, tot 1990 hoofdplaats van de gemeente Stedum met voorts de dorpen Westeremden en Garsthuizen en de gehuchten Garsthuizervoorwerk, Dijkum, Vierburen, De Har(de), De Weer, Krangeweer, Lutjewijtwerd en De Vennen. Gelegen met een station aan de spoorlijn Groningen-Delfzijl. Vanuit Bedum en Loppersum loopt in de richting Stedum een Stedumerweg; ten Z.W. van het dorp loopt het Stedumermaar in het Westerwijtwerdermaar en dit in het Damsterdiep. Stedum is een beschermd dorpsgezicht.
De aan St.-Bartholomeus gewijde hervormde kerk dateert uit het derde kwart van de 13de eeuw. De toren is ouder, uit de eerste helft van de 13de eeuw, en stond oorspronkelijk vrij ten opzichte van het schip der tegenwoordige kerk. Omstreeks 1300 zijn toren en kerk met elkaar verbonden. In de toren de eerste gedateerde klok in de provincie Groningen uit 1300. Het koor werd in de 15de eeuw met een vijfzijdige sluiting vergroot; sacristie uit de eerste helft van de 16de eeuw. Ingrijpende restauratie door P.J.H.
Cuypers in 1877-1878; de toevoegingen uit die jaren werden bij een volgende restauratie in 1937-1939 door A.R. Wittop Koning voor een deel ongedaan gemaakt; daarbij werd ook het doophek opgeruimd. Omvangrijke gewelfschilderingen, in 1878 sterk opgehaald en aangevuld. Rijke inventaris met marmeren graftombe voor Adriaan Clant, heer van Nittersum, opgericht in 1670-72 naar ontwerp van Rombout Verhulst, preekstoel ca.1671 met wapen van Johan Clant, verschillende herenbanken (1669) en een oranje-vaandel (1788). Orgel 1680 van een onbekende maker, vernieuwd in 1726, resp. door A.A. Hinsz in 1735, en door D.
Lohman in 1787-91; in 1939 is veel oorspronkelijk pijpwerk door fabrieksmateriaal vervangen. De borstwering van de orgelgalerij is van A. Meijer met snijwerk van J. de Rijk. Vele grafzerken, de oudste voor Andelof Nittersum uit 1471.
Bij Stedum stond de borg Nittersum, in 1669 herbouwd door de Amsterdamse bouwmeester Vingboons en in 1818 gesloopt.
In de 10de-11de eeuw Stedion, in Stedon = bij de (boeren)plaatsen.
Schimpnamen voor de inwoners: Vlaigers, Stierkoppen en Vlinthippers.
Lit.: G. Ettema e.a., Stedum; het verleden in beeld (z.p. 1990).
