Een gijzelaar is een persoon die wordt vastgehouden om een eis af te dwingen van een persoon, groep of overheid. Gijzelingen kunnen verschillende motieven hebben, zoals politieke doeleinden, wraak, financiële eisen of terroristische activiteiten.
Het vasthouden van gijzelaars wordt internationaal veroordeeld en beschouwd als een ernstige schending van de mensenrechten en het internationaal recht.
Organisaties zoals de Verenigde Naties, hebben richtlijnen en verdragen opgesteld om de rechten van gijzelaars te beschermen en gijzelingen te voorkomen.