synoniem met Verlichting. z. betekent dat iemand zijn Zelf verwerkelijkt heeft en dat hij leeft in het volle Bewustzijn van Sat-Chit-Ananda. Door genadeloze zelfbeschouwing heeft hij de grote obstakels op de weg naar z., zoals Vrees, twijfel en Zelfzucht overwonnen en innerlijke Vrijheid verworven.
Innerlijk vrij is namelijk de geest die gezuiverd is van alle Sankalpas en Samskaras. Innerlijk vrij is hij die onafhankelijk is geworden van iedere begeerte. Hij heeft de drie Gunas achter zich gelaten en de drie zgn. 'Fundamentele Stappen' gezet op het pad naar z., tw: Manana, Meditatie en Overweging, Nididhyasana, absorptie in de Meditatie en Sharoana, luisteren en lezen. Welke weg voor iemand het beste is om z. te bereiken, hangt van het individu af, maar zelfverwerkelijking loopt aanvankelijk altijd via een bonafide Guru die zijn Chela de Discipline op zal leggen die het best met zijn aard en neigingen overeenstemt. Eerst lijkt het de adept toe, alsof de offers om z. te bereiken te zwaar zijn om te volbrengen en het leven maar een saaie boel is geworden, omdat ineens van alles niet 'mag’. Maar zodra de adept zijn eerste vreugdevolle ervaringen in de Meditatie heeft gesmaakt, begrijpt hij dat niets opweegt tegen de werkelijke vreugde die z. geeft en zal hij met minder moeite de dingen opzij zetten, die hem eerst in hun ban hielden.
De dingen die hem vroeger zo begeerlijk toeschenen, zijn ineens bloedeloos en zinloos geworden, terwijl de innerlijke bewegingen van zijn geest, waar hij vroeger geen flauw vermoeden van had dat ze bestonden, heel zijn vreugde zijn gaan uitmaken. Hij kent zijn Zelf, de bron van liefde en levensvreugde. Zie: Meditatie, Mithya, Mundaka Upanishad, Niyama, Occulte Vermogens, Reïncarnatie, Vrees, Vrijheid, Sahisrara-Chakra, Zelfzucht.
