Lexicon van de Yoga

Helen Knopper (1976)

Gepubliceerd op 17-08-2020

INTUÏTIE

betekenis & definitie

Jung noemt i., naast gewaarwording, één van de twee irrationele functies, omdat zij, zonder zich van de ratio te bedienen, niet met oordelen maar met loutere waarnemingen werken en niet ergens waarde of betekenis aan toekennen. De i. is het vermogen van een onbewuste 'innerlijke waarneming', waardoor mogelijkheden in de werkelijkheid worden 'gezien' die buiten de horizon van de rationele functies liggen.

Het is voor iemand, die zich op het yogapad heeft gewaagd, een zeldzame gewaarwording als hij door zijn i. begrijpt dat de dagelijkse werkelijkheid geheel andere perspectieven blijkt te bieden dan hij eerst had gemeend in zijn veel beperktere manier van zien. De yogis noemen de i. zonder meer de 'zielegids', een gids die merkbaar wordt bij het 'opengaan' van de Manipura Chakra. Concentratie en Meditatie leggen het verstandelijke stil, waardoor de adept gevoeliger wordt voor innerlijke trillingen en de werking van de i. Naarmate hij vordert, zal hij zich meer en meer door die i. laten leiden, terwijl de i. op zich ook een grote ontwikkeling doormaakt en in ogenblikken van concreet gevaar feilloos werkt. In de Zen-scholen wordt grote aandacht geschonken aan de onderkenning van gevaar. Hij, die altijd weet wanneer het gevaar nadert, is verlicht van geest.

Onderkennen van gevaar is één van de belangrijkste functies van de i. Dagelijkse Pranayama-oefeningen, Nauli en Uddiyana dragen sterk bij tot het wakkerschudden van een sluimerende i.