Tellegen, J.C.W. - J.C.W. Tellegen (1859-1921), burgemeester van 1915 tot 1921. Een man met een ijzeren wilskracht, die ook in de laatste jaren van zijn leven, toen zijn gezondheidstoestand labiel werd, zijn zware taak niet wilde neerleggen. Een man met een fenomenaal geheugen en een grote werkkracht, bovendien een zeer humaan mens, die voor iedereen tijd maakte en voor elk probleem dat de stad raakte, een oplossing had. Hij studeerde in Delft, werd ingenieur, directeur van gemeentewerken in Arnhem en in 1901 directeur van Bouw- en Woningtoezicht* in A.
Hij vond hier een rijk arbeidsveld, want de woontoestanden rond de eeuwwisseling waren zeer slecht. Tellegen heeft buitengewoon veel ter verbetering ervan gedaan. Onder zijn leiding werd het onbewoonbaar verklaren van krotwoningen* in A. krachtig ter hand genomen. Hij stimuleerde tevens krachtig de bouw van arbeiderswoningen. De Bouwverordening van 1905, die van zeer veel betekenis is geweest voor de verdere ontwikkeling van A. als woonplaats, was voor een groot gedeelte zijn werk. In 1915, in de moeilijke tijd van de Eerste Wereldoorlog, werd hij burgemeester. Vooral bij de levensmiddelenvoorziening in de oorlogsjaren heeft hij uitstekend werk verricht. Veel van zijn plannen zijn na de oorlog en na zijn dood uitgevoerd.
Nog juist heeft hij de uitbreiding* van de stad tot Groot-A. bij de annexatie* van 1921 meegemaakt. In Oud-Zuid, bij complexen arbeiderswoningen van woningbouwverenigingen*, is een straat naar hem genoemd. In de tuin achter het gebouw van de Federatie van Amsterdamse Woningbouwverenigingen*, gelegen in die straat, is in 1929 een eenvoudig monument voor hem onthuld, vervaardigd door de architect Piet Kramer* en de beeldhouwer Verhoef. Naar hem werd het Burgemeester Tellegenhuis in de Jodenbreestraat genoemd dat beter bekend werd onder de naam Maupoleum*, een ontwerp van het architectenbureau Zanstra, Meyling en De Clercq Zubli. De begane grond was bestemd voor textielhandelaren die weggesaneerd werden uit de Sint Antoniesbreestraat. De bovenverdiepingen werden o.a. gebruikt door verschillende faculteiten van de Universiteit van Amsterdam. Het gebouw werd in 1994 afgebroken. In 1996 verrees hier een nieuw gebouw (zie: Theaterschool), ontworpen door Teun Koolhaas Associates (TKA).
LIT. J.A. Groen jr, Burgemeester Tellegen stierf halve eeuw geleden, O.A. 1977, 84; Egbert Ottens, 75 jaar Volkshuisvesting in Amsterdam, O.A. 1990, 226; Hans Huyboom, Het aardappeloproer van 1917, O.A. 1992, 148.
