“Nederland”, Stoomvaartmaatschappij, - De Stoomvaartmaatschappij “Nederland”, werd in 1870 opgericht voor de vaart op Indië, aanvankelijk vanuit Den Helder, na de opening van het Noordzeekanaal uit de stad zelf. De A'damse reder Jan Boissevain heeft een groot aandeel in de oprichting gehad. Hij ondervond daarbij de steun van prins Hendrik*, die steeds grote belangstelling voor de scheepvaart heeft getoond. Ook A.C.
Wertheim* heeft de oprichting krachtig bevorderd. De in 1883 met hetzelfde doel opgerichte Stoomvaartmaatschappij "Java" ging in 1886 op in de "Nederland", die daarmee een van de belangrijkste ondernemingen van ons land werd. De gebouwen en terreinen van de maatschappij waren aan de Java- en de Sumatrakade, het hoofd
kantoor was in het Scheepvaarthuis*. De grootste schepen waren voor de Tweede Wereldoorlog de "Johan van Oldenbarneveldt", de "Marnix van St. Aldegonde", de "Christiaan Huygens" en de "Jan Pieterszoon Coen". In 1939 was het grootste en mooiste motorschip van A. gereed: de "Oranje"*. Na in de oorlog in Australië als hospitaalschip dienst te hebben gedaan, is het tot 1965 voor de maatschappij in de vaart geweest. In dat jaar werd de "Oranje" naar Italië verkocht. Na de Tweede Wereldoorlog werden de oude plannen uit het A.U.P.* van 1934 om de Havens West te realiseren ook uitgevoerd. Hiermee nam het belang van het Oostelijk Havengebied af.
Medio jaren vijftig wordt nog geprobeerd het tij te keren, maar vergeefs. De grote rederijen komen één voor één in financiële moeilijkheden. In de hoop het hoofd boven water te kunnen houden besluiten de rederijen te fuseren. In 1963 worden de Nedlloyd-lijnen opgezet door de Stoomvaart Maatschappij Nederland en de Rotterdamsche Lloyd. In 1969 gaan ze op in de Nederlandse Scheepvaart Unie. Weer later ontstaat dan de Koninklijke Nedlloyd N.V., waarvan de activiteiten zich voornamelijk in Rotterdam afspelen. In 1969 komt door sloop een einde aan de kantoren en emplacementen van de SMN aan de Sumatra- en Javakade.
LIT. I.J. Brugmans, Tachtig jaar varen met de Nederland, 1950; Ton Heijdra, Kadraaiers en Zeekastelen: Geschiedenis van het Oostelijk Havengebied, 1993.
