XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Koning Willemshuis

betekenis & definitie

Koning Willemshuis - Het Koning Willemshuis of "Krentebrodenkerk", een bijnaam die herinnert aan de voedseluitdeling in dit gebouw in de Egelantiersstraat, werd in 1863-1864 gebouwd naar ontwerp van Jan van Maurik (1812-1893), directeur van Stadswaterwerken. Het was een stichting van ds C.S. Adama van Scheltema, vader van de dichter C.S. Adama van Scheltema*. Hij was een van de eersten die de "geestelijke sanering van de Jordaan" ter hand namen.

De dominee, die vooral een felle strijd voerde tegen het drankmisbruik, wist het inderdaad zo ver te krijgen, dat vele Jordaners hun avonden niet meer in de kroeg, maar thuis doorbrachten. In 1866, toen de cholera-epidemie uitbrak, wist ds Scheltema waterleiding in de Jordaan* te doen aanleggen, waarop de bewoners zich voor een klein bedrag konden laten aansluiten. In zijn stichting bracht hij ook volwassenen bijeen om hen te leren lezen en schrijven. Eveneens werden er op zijn instigatie vele bijeenkomsten tot ontwikkeling en goede ontspanning van de in die dagen wel zeer verkommerde Jordaanbevolking gehouden. Het huis, genaamd naar koning Willem III, werd op zijn wens beschouwd als een vaderlands monument ter herinnering aan het herstel van de Nederlandse onafhankelijkheid. Het Koning Willemshuis werd in 1992 gerestaureerd en verkocht aan de "Missionaries of Charity", die maaltijden verstrekken aan noodlijdenden, zoals oorspronkelijk de bedoeling was.

LIT. J.A. Groen jr, Honderd jaar Koning Willemshuis, O.A. 1964, 278; J.A. Zeilstra, Zending in de achterbuurt van de hoofdstad: C.S. Adama van Scheltema en het Koning Willemshuis in de Jordaan, een vergeten hoofdstuk A'damse kerkgeschiedenis 1849-1920, 1985; Inge de Krosse, Meer daklozen ondanks toegenomen welvaart, O.A. 1992, 297.

< >