XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Galerij

betekenis & definitie

Galerij - Het lag oorspronkelijk in de bedoeling aan het Paleis voor Volksvlijt* een parkaanleg als achtergrond te geven. Maar in 1882 werd voor de "Galerijmaatschappij" door architect A.L. van Gendt* een winkelgalerij gebouwd, die de Paleistuin aan drie zijden omsloot. De Galerij werd gebouwd door het aannemersbedrijf Cerlijn en De Haan, dat ook de Beurs van Berlage* bouwde. Zij was 320 meter lang en bevatte 50 winkels. De inrichting was als van het Palais Royal te Parijs.

De eerste steen aan het Westeinde werd gelegd op 23 aug. 1882; die aan het Oosteinde volgde op 6 sept. 1882. In 1908, tijdens het zilveren jubileum, kreeg de Galerij elektrische verlichting. De winkelgalerij heeft eigenlijk nooit bijzonder gefloreerd en later zijn de winkelruimten meest opslagplaatsen en kantoorruimten geworden. Na de brand van het Paleis voor Volksvlijt in 1929 werden de winkels gebruikt door de Dienst Sociale Zaken, het Kindercircus "Elleboog"* en als bergruimten. Wanneer er tentoonstellingen werden gehouden, trokken deze nog wel veel publiek. De tentoonstellingen begonnen op 4 okt. 1954 met "Dieren kijken ons aan", daarna volgden nog verschillende exposities, in totaal dertig. De laatste was in 1960, over het A'damse Bos*, waarna het slopen begon. Het terrein werd in 1961 benut voor de bouw van een nieuw onderkomen voor de Nederlandsche Bank*.