Het woord bestorming begint een andere lading te krijgen, ziet Ewoud Sanders
Het woord bestorming begint een andere lading te krijgen. De Dikke Van Dale onderscheidt nu twee betekenissen: ‘Het bestormen of bestormd worden, bijvoorbeeld van een burcht’; en: ‘stormaanval’.
Historisch gezien is dat natuurlijk correct, maar tegenwoordig zien we andere vormen van bestorming. Mobiele telefoon in de hand, filmen hoe deuren worden opengebroken, beetje door de gangen banjeren en vooral heel veel selfies maken.
Kijk, ik ben er bij, hartstikke tof toch, niet dan?
Ander belangrijk beeldelement: de vlag. In je hand of om je heen gedrapeerd, want je bent erbij uit liefde voor het vaderland. Je bent geen vandaal, maar een vernielzuchtige verzetsheld, een volger van een populist die democratische uitslagen ontkent.
En ja, er komt zeker ook geweld kijken bij deze nieuwe vormen van bestorming, maar even later is het weer behoorlijk gezellig. Denk aan de bestorming van het Capitool in 2021. Eerst door deuren en ramen beuken, daarna binnen de lijntjes door de hal struinen.
Nu zag ik op tv-beelden aanhangers van Bolsonaro een schuin aflopende wand zelfs als glijbaan gebruiken – alsof het een leuk klassenuitje betrof. De meeste bestormers waren mannen, maar er zaten ook vrouwen tussen. Na afloop werden ze in bussen geladen, het antidemocratische klassenuitje was voorbij.
Denk niet dat zoiets alleen elders kan gebeuren: ook Forum voor Democratie propageert bestormingen. En geen partij heeft zoveel leden, momenteel zijn het er bijna zestigduizend.
Bestorming van het luchtkasteel
Het woord bestorming dateert uit de middeleeuwen, maar je kunt er gerust van uitgaan dat het gewapenderhand innemen van burchten, forten, vestingen en gebouwen zo oud is al de mensheid. Meestal gebeurde dat door soldaten, maar burgers deden soms ook een duit in het zakje. Het beroemdste Franse voorbeeld is natuurlijk de bestorming van de Bastille, de staatsgevangenis in Parijs, op 14 juli 1789.
Zelf ben ik het meest gecharmeerd van overdrachtelijke bestormingen. Voorbeelden te over. Een erotische tekst uit 1530 heeft het over de ‘bestorming van Venus’. Bestorming van de burcht des satans is de titel van een boek uit 1622. ‘De bestorming van het luchtkasteel’ is de hoofdstuktitel in een boek van Charles Dickens, namelijk Kleine Dora uit 1837. J. Slauerhoff dichtte, ergens aan het begin van de 20ste eeuw: ‘De steenwand beefde onder de bestorming/ Van golven, die den nacht dreunend doordrongen’. Een wereldhit!: de bestorming van de hitparade is de titel van een boek uit 2003. Onder de titel ‘De bestorming van de hemel’ verfilmde Geert Mak in 2017 de geschiedenis van het Amsterdamse Concertgebouw. Wat in 2021 navolging kreeg in de kop op een hockeywebsite: ‘De bestorming van de hockeyhemel’.
En zo verder.
Hierbij geen fysiek geweld, maar een creatieve toepassing van taal. Dat lijkt mij altijd verre te verkiezen boven de selfiebestormingen die momenteel opgang maken.
