Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 05-03-2024

sorrydemocratie

betekenis & definitie

(1997) (pol.) maatschappij waarin een politicus, een ambtenaar of iemand anders na ernstig falen zijn spijt betuigt maar toch aanblijft. Hij of zij staat persoonlijk garant voor het herstel van de gemaakte fouten. Ook wel excuus-cultuur genoemd. De Bolkesteindoctrine en de Carringtondoctrine behelzen een afwijzing van de sorrydemocratie. De term werd gemunt door Jan Marijnissen van de linkse partij SP. Ed van Thijn heeft later ook een boek geschreven met die titel. Vgl. sorrycultuur*.

• Een en ander leidde tot een crisisje, waaruit de staatssecretaris alleen kon ontsnappen door excuses aan te bieden. De oppositie moest van een dergelijke excuus- of sorrydemocratie (de Volkskrant 11-11) niets hebben. (Onze Taal. Jaargang 67. 1998)
• Zij allen kwamen er vanaf door zich voor de kamerleden te ver- ontschuldigen voor het verstrekken van onjuiste inlichtingen aan het parlement. De frustratie bij de oppositie was groot. Het kamerlid Jan Marijnissen (SP een kleine uiterst linkse partij te vergelijken van de PvdA in Vlaanderen) sprak van een sorrydemocratie en het CDA sprak van een excuuscultuur. (De Tijd, 23/01/1998)
• Dat excuses vertrouwen kunnen wekken bij de kiezer, is een uitspraak die nuancering behoeft. Niet van iedere politicus kan het excuus vertrouwen wekken. Denk aan Wilders' schandelijke excuses tijdens het 'premiersdebat' en aan de indertijd door Marijnissen niet voor niets gemunte term 'sorrydemocratie'. Anderzijds mag ook niet elk politiek excuus worden aangezien als 'spijtcampagne' in de slag om de kiezer. (Trouw, 29/05/2010)
• Onze noorderburen daarentegen hebben een echte sorrydemocratie, aldus de Nederlandse royaltywatcher Marc van der Linden. 'Prins Bernhard is het bekendste voorbeeld. De echtgenoot van koningin Juliana was in de jaren zeventig betrokken in de Lockheedaffaire. In een interview, dat na zijn dood werd gepubliceerd, stelde hij dat het een grote fout was geld aan te nemen van de Amerikaanse vliegtuigbouwer.’ (Het Nieuwsblad, 19/04/2012)
• Een woord dat zijn oorsprong vindt in de politiek: SP'er Jan Marijnissen muntte 'sorrydemocratie' in 1997, vanwege de aanhoudende excuses van de bewindslieden van Paars II. Staatssecretarissen Michiel Patijn en Elizabeth Schmitz en minister Els Borst waren de uitvinders van het 'paarse recept': ze boden excuses aan bij fouten waar volgens Marijnissen aftreden had gepast - en ontkwamen zo aan forse consequenties. (De Volkskrant, 15/12/2020)

< >