Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 26-09-2022

sjekkie

betekenis & definitie

(1954) (inf.) sigaret, met de hand of met behulp van een eenvoudig werktuig, van shag gerold. In Rotterdam kent men de uitdrukking 'een sjekkie bouwen (pieren)': een sigaret draaien. Vgl. saffiaantje*, saffie*.

• Ik ga erbij staan en vraag om een sjekkie, want daar heb ik wel zin in. Ik krijg een sjekkie. (Wereldkroniek, 24/10/1964)
• Hij is ook alvast bezig een sjekkie te rollen. (Johan Fabricius: Partnerruil niet uitgesloten. 1972)
• Hij had zijn kolensjouwersjasje met de versterkte schouder opengeknoopt en draaide een sjekkie... (Heere Heeresma: Han De Wit gaat in ontwikkelingshulp. 1972)
• De mannen van de bediening leunden inmiddels tegen het apparaat en rolden sjekkies. (Heere Heeresma: Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming. 1973)
• Sjekkie bouwen (pieren): sigaret draaien. (Opoe Herfst. Samengesteld door het reclame adviesbureau Advertising Marketing + Design. 1973)
• Ik heb er een jaar lang sjekkies van gedraaid. (Paul Van Mook: Bajesverhalen. 1980)
• Hij trekt zijn spijkerbroek hoog in 't kruis en laat zijn sjekkie wapperen. (Dimitri Frenkel Frank: De kleinste hond ter wereld. 1980)
• Ze praatten aanvankelijk rustig door en staken het ene sjekkie op na het andere. (Lévi Weemoedt: De ziekte van Lodesteijn. 1986)
• Hij rolde een sjekkie, stak het op. (Kees van Beijnum: Over het IJ. 1991)
• Achter in de klas werden sjekkies ‘met inhoud’ gedraaid, ter voorbereiding op het na schooltijd gewichtig blowen in fietsenkelder of coffeeshop. (Joost Zwagerman: De buitenvrouw. 1994)
• Handig draait ze een sjekkie en steekt het aan. (Frans Pointl: De hospita’s. 1996)
• Hij steekt zijn sjekkie aan. Neemt een forse teug. (Karel Glastra van Loon: De passievrucht. 1999)
• De geur neemt toe en doet denken aan plastic bekertjes oude automatenkoffie, waarin halfopgerookte sjekkies drijven. (Saskia Noort: Aan de goede kant van de 30. 2003)
• Hij stak het sjekkie aan en zoog de rook z'n longen in. (Rinus Ferdinandusse en Tomas Ross: De mannen van de maandagochtend. 2003)
• Hij draaide een sjekkie, stak het op en begon er driftig aan te zuigen. (Cindy Hoetmer: Schop me! 2007)
• Toen ook oom Hannie zijn sjekkie brandend had, leken de mannen hun slappe lach van een minuut geleden volkomen vergeten te zijn. (Philip Snijder: Zondagsgeld. 2007)
• Ik heb het wel eens geprobeerd, shag roken, want ook shag roken is een houding, eentje om u tegen te zeggen zelfs, vooral het shagdraaien dan. Het sjekkie zelf ziet er in de regel wat treurig uit. (Hans van der Beek: Mijn vrouw heet Petra. 2008)
• Ik durf amper een sjekkie te draaien, laat staan te roken. (Maarten ’t Hart: Verlovingstijd. 2009)
• Sjaak rolt een sjekkie op het eindpunt en gebaart naar de sterrenhemel. (Jorie Horsthuis: Op de tram. Een jaar als conducteur in Amsterdam. 2011)
• Buiten stond mijn vader een sjekkie te roken. (Özcan Akyol: Eus. 2012)
• Ik sportte fanatiek en had geen enkele behoefte aan contacten met de doorgesnoven gabbers die sjekkies stonden te roken in het fietsenhok. (Yoeri Kievits: Rotterdam Hooligan. Leven met en sterven voor Feyenoord. 2012)
• Sinds ze Lucky Luke zijn sjekkie hebben afgenomen verbaas ik me nergens meer over, maar leuk is anders. (Sylvia Witteman: De troost van een warm visje. 2013)
• André heeft een sjekkie in zijn mond en kijkt door een rookwolk heen onverschillig in de lens. (Bert Wagendorp: Ventoux. 2013)
• Ik pakte een van de voorgedraaide sjekkies van het dashboard en stak er de vlam in. (Theo van Rijn: De vrouwenfluisteraar en 48 andere waargekleurde verhalen. 2014)
• In De avonden van Gerard Reve is het roken van een sjekkie een van de weinige geneugten in het eentonige leven van hoofdpersoon Frits van Egters, kort na de oorlog. (Friso Schotanus: De beste sigaret voor uw gezondheid. 2014)
• De shagmerken Drum (Douwe Egberts) en Samson (Niemeyer) hebben dan ook een eer hoog te houden in Nederland: nergens is zelf sigaretjes rollen zó populair. Na de oorlog zijn het vooral zeelui die draaien, gevolgd door werklui en bajesklanten. Gaandeweg raakt het sjekkie in Nederland ingeburgerd als de sigaret voor ‘de gewone man’. (Friso Schotanus: De beste sigaret voor uw gezondheid. 2014)
• Ik ben geen roker, zodat u mij achter het stuur ook geen sjekkie zult zien draaien. (Rob Hoogland: De grote Hoogland. 2015)
• Zonder iets te zeggen, greep mijn vader zijn zware Van Nelle en rolde een sjekkie. (Maarten ’t Hart: Magdalena. 2015)
• Er kwamen twee mannen van een jaar of zestig de school uit, die al converserend sjekkies opstaken. (Sylvia Witteman: Iemand moet het doen. 2015)
• Met behulp van een speciaal doosje rolde hij op de rand van het bed zijn laatste sjekkie. (Maarten Spanjer: Spanjer in stukken. 2016)
• Gerrit speelde met gesloten ogen, een bruin geworden sjekkie tussen de lippen geklemd, de rook kringelde langs zijn gezicht omhoog … (Jacques Klöters: Voorwaarts leven, achterwaarts begrijpen. Mijn journaal. 2016)
• Ze keek dan naar me, over haar leesbril heen, een gloeiend sjekkie in de asbak, en wist precies wat ik voelde. (Henk van Straten: Wij zeggen hier niet halfbroer. 2017)
• Op het toilet hangt de vage geur van zijn sjekkie. (Guus Bauer: Vogeljongen. 2016)
• Ome Han draait een sjekkie en ginnegapt wat met de slager. (Elly Biesters : Ongemakkelijke mensen. 2017)
• De man in de deuropening steekt zijn sjekkie op en wandelt naar het bankje tegenover het huis. (Martijn Neggers: Spoetnik. 2018)
• Werktuigelijk schoof ik het sjekkie tussen mijn lippen, mijn handen tastten al naar een denkbeeldige aansteker. (P.F. Thomése: Ik, J. Kessels. 2018)
• ‘Nederlands is moeilijk taal,’ lacht hij, een sjekkie tussen zijn vingers. (Ilse Ruijters: Pluk de lach. 2018)
• Mijn vader drukte zijn opgerookte sjekkie uit. (Judith Visser: Zondagskind. 2018)
• Maar zijn drinkpatroon, gecombineerd met een pakje zware Van Nelle, stond daar inspanningen die groter waren dan het aftikken van zijn sjekkie in de weg. (Harold Hamersma: Onder de rook van de Heineken. Een jeugd in de Pijp. 2020)
• Hij verborg het pakje shag weer in het plastic zakje onder de kiezelstenen en keek naar het graf en het rokende sjekkie. (Tommie Niessen en Loes Wouterson: Kastanjehove. 2021)
• Terwijl ik probeerde te bedenken of, wanneer en waarom ik ooit in Zürich was geweest, joeg de man de brand in zijn sjekkie. (Sylvia Witteman in de Volkskrant, 12/09/2022)
• Nerveus zette ze de brand in een sjekkie, waarvan er een paar voorgerold in haar pakje zaten. (Pieter Waterdrinker: Biecht aan mijn vrouw. 2022)