Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2023)

Gepubliceerd op 13-08-2023

Rip van Winkle

betekenis & definitie

(19e eeuw) titel van een kort verhaal uit 1819 van de Amerikaanse auteur Washington Irving. Het was een onderdeel van "The Sketch Book of Geoffrey Crayon", een collectie van 34 essays en korte verhalen (verschenen in afleveringen). Dit verhaal speelt zich af voor en na de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog. De hoofdpersoon (een Hollandse kolonist) gaat wandelen, valt onder een boom in slaap en wordt 20 jaar later wakker. Hij herkent niemand meer en wordt ternauwernood aanvaard door de nieuwe dorpelingen. Washington Irving schreef ook "The legend of Sleepy Hollow".

• Als ik het klokkenspel hoor en, met een lange pijp van kalkaarde in den mond, door het mastenwoud over de grachten uitzie naar de in de schemering nog avontuurlijker, verwarder gevels en schoorsteenen, dan komen mij al de Hollandsche spookgeschiedenissen mijner kinderjaren weer te binnen, van Dolf Heylinger en Rip van Winkel en den Vliegenden Hollander... Dat ik Holland gezien heb, daar ben ik blijde om. (Dietsche Warande. Jaargang 12. 1899)
• Rip van Winkel, een der hoofdpersonen in Washington Irving's Sketches. Hij is een Hollandsche kolonist in New-York. Bij eene ontmoeting van een vreemdeling in de Kaatskil Mountains helpt hij dezen een vaatje dragen. Op de plaats van bestemming gekomen, neemt Rip een teug uit dit vaatje en raakt in eene verdooving, waaruit hij na 20 jaar ontwaakt. Hij vindt alsdan zijne vrouw overleden en begraven, zijn dorp geheel veranderd, en Amerika onafhankelijk. (Taco H. de Beer en E. Laurillard: Woordenschat, verklaring van woorden en uitdrukkingen. 1899)
• En met dichterlijken hartstocht heeft hij de kolonisten van Nieuw Nederland verdedigd tegen de romantische aan-de-kaak-stelling van Washington Irwing, die in zijn „Geschiedenis van New-York, van de schepping der wereld tot aan het einde der Hollandsche heerschappij" in Rip van Winkel en de zijnen van de Hollanders een beeld heeft opgehangen, dat, hoe geestig ook geteekend, niet eens op de verdienste van een carricatuur aanspraak kan maken. (H.S.S. Kuyper: Hendrick Hudson in Hollands dienst. 1909)
• Deze nieuwe eenheid is de roode roem der lente, de pompa-veris (papaver), welke slaapbol (roodbaard, Rip van Winkel) ontwaakt uit zijn gedachtenwereld, om zich te uiten, de pion-ir, die de schatten van zijn o-pion(opium) (p-ive-ot) zaait, maar niet zal maaien. (J.M. van Welie: Een greep uit de natuurkennis der oudheid. 1915)
• Vele lezers herinneren zich het verbaal van den beroemden schrijver Washington Irvlng, betreffende Rlp Van Wlnkle die 20 jaren na de Catskills bergen geslapen had. Dezer dagen werd een tweede Rlp Van Winkle voor een New York magistraat gebracht. Magistraat Slmpson in het Tombe gerechtshof keek verbaasd op toen een oude man van 79 jaar, die voor heen gebracht werd, zijn naam opgaf als Van Winkle. (De grondwet, 24/09/1929)
• Want wie na lezing van deze 87 dichtstukken weer tot zich zelf komt in de griezelige hedendaagsheid, dien moet het wel gaan als wijlen Rip van Winkel. (De delver; het vrije kunstorgaan. 1938)
• „Die John ook met zijn vaste verkeering en zijn vers lovingsring, die is het degelijkst van ons allen.” „Ja, kijk uit,” geeft John terug. „Wat, kijk uit,” meent Harrie, „je hebt toch zeker niets meer in de melk te brokkelen, je zit onder de plak als Rip van Winkel.” (T. Frankenmolen: De sleep wordt hoe langer hoe groter. 1941)
• Terwijl de andere volkeren, en voornamelijk de volkeren in het westelijk werelddeel wakker waren en zich repten schenen China en Indie een soort Rip Van Winkel slaap te genieten. (De Volksvriend, 05/07/1945)
• Het is de Hudson valley waar Rip van Winkel ziin literaire winterslaap van een eeuw sliep en waar de grote Washington Irving de figuur van Father Knickerbocker schiep als prototype van de degelijke Nederlandse kolonist. (De Telegraaf, 12/08/1957)
• Kon Jan ter Gouw als een tweede Rip van Winkel weer eens rondwandelen door deze stad en deze staten — hij zou met zijn vriend mr. Jacob van Lennep zorgelijk het hoofd moeten schudden. (Algemeen Handelsblad, 08/02/1967)
• Dat Berkshire Hathaway op een zeer conservatieve manier wordt beheerd, wisten we reeds. Geheel in overeenstemming met de filosofie van de legendarische Rip Van Winkle houdt Buffett er niet van om aan zijn portefeuille te sleutelen. Vijf van de zes topposities die het fonds aanhield, waren dezelfde als in 1994. (Trends, 04/04/1996)
• Zen voelt zich als een Rip Van Winkle, na een lange slaap ontwaakt in een wereld die vaag vertrouwd lijkt maar waar voor hem geen plaats meer is. Sigaretten, espresso, worstjes, amandelkoeken en porchetta bieden geen troost. De vrienden van vroeger zijn vreemden geworden. (De Morgen, 26/06/2002)
• Soms verbeeld ik me dat je twintig jaar geleden, na dat ene glas te veel, daar aan de oevers van de Taag onder een eucalyptusboom in slaap gesukkeld bent en, zoals in het verhaal van Washington Irving over Rip van Winkle, vandaag weer wakker wordt. Hoe je, terug in Antwerpen, van de ene verbazing in de andere valt. (Knack, 17/05/2017)



Alsjeblieft!
Dit artikel kreeg je van Ensie cadeau. Wil je ook bijdragen aan toegankelijke kennis? Klik hier en word vriend van Ensie.