Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 18-03-2021

proletarisch winkelen

betekenis & definitie

(1972) (sch. of euf.) (vgl. Dui. Englisch einkaufen) een winkeldiefstal plegen; stelen.

• Het proletarisch winkelen is steeds gevarieerder geworden. In de nacht van 30 op 31 mei 1984 ging in de noordelijke provincies door de ontploffing van een transformator voor een paar uur het licht uit: grootscheepse vernieling en plundering door jong en oud in dat anders zo vreedzame gebied, net als in New York in 1977 (maar daar is Drees nooit aan het bewind geweest). (H.J.A. Hofland: Tegels lichten. 1972)
• Zij bevelen de bevolking over te gaan tot het zogenaamde proletarisch winkelen, wat een soort anarchistisch eufemisme moet zijn voor plunderen. (K. Deventer: De Sociale gids voor Nederland, Volume 28. 1981)
• Wat in kapitalistische kringen winkeldiefstal wordt genoemd, heet in zeer progressieve milieus 'proletarisch winkelen'. (F. Hartog, J. A. H. Maks, E. Wester: Met het oog op de werkelijkheid. 1983)
• De onvrede en frustratie in de meer officiële sfeer heeft zijn pendant in de tegencultuur waar, naast al wat oudere vormen van ongehoorzaamheid, de laatste tijd frappante nieuwe fenomenen opduiken zoals proletarisch winkelen (kopen zonder betalen) en zwart rijden per openbaar vervoer en het zich verzekeren tegen de risico's van zwart rijden. (Ph. A. Idenburg: De nadagen van de verzorgingsstaat. 1983)
• Vooral in kleinere plaatsen word je al snel met de nek aangekeken omdat iedereen je kent en dan is bij deze actie de koppeling naar proletarisch winkelen en diefstal snel gemaakt. (Jet Bussemaker: Zielig zijn we niet: het politieke verzet van bijstandsvrouwen. 1985)
• Wanneer laten ook zij knip en kascheque thuis en scharen zich achter het immense leger van hen die `proletarisch' winkelen? (A.C Baantjer: De magische zeven, 1986)
• Voor literatuurlezers met een brede belangstelling en een smalle beurs is er naast de openbare bibliotheek en het proletarisch winkelen een nieuw alternatief. `Knippenbergs Krant' levert voor een matsprijsje Toergenjev en Wolkers, Dickens en Rushdie, Louis Paul Boon en Harry Mullisch. (De Volkskrant, 29/04/1989)
• Het doet in de verte een beetje denken aan het vroeger door onze oudere jongeren gepropageerde 'proletarisch winkelen'. (Karel van het Reve: De ondergang van het morgenland. 1990)
• Er viel een stilte. 'Snaaien,' zei de Bonk toen. 'Ratsen,' vulde Willem aan. 'Proletarisch winkelen,' zei Katje ernstig. (L. Dijkzeul: Een bezem in het fietsenrek. 1994)
• De installatie is probleemloos. We lopen hierbij wel meteen aan tegen het grote minpunt van dit programma: het is beveiligd tegen ongeoorloofd kopiëren. Op zichzelf is zoiets begrijpelijk, gelet op het euvel van `proletarisch winkelen' in pc-land, maar voor de bonafide gebruiker blijft het uiterst vervelend. (Computer! Totaal, juli/augustus 1997)
• Ik jat alleen van het grootkapitaal, niet van mensen. Proletarisch winkelen, noemen ze dat. (Stella Braam: Tussen gekken & gajes. Avonturen in de undercover-journalistiek. 2003)
• Vervolgens winkelen ‘ze’ proletarisch bij de tafel met bestek en aanverwante zaken. (Ina Hollander: 50. Vijftig colums gebundeld in één boek. 2015)