Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 17-05-2023

mestkever

betekenis & definitie

1) (1984) (scheldw.) dik, vadsig persoon.

• Mestkever: dik, vadsig persoon, viezerd. (Kristiaan Laps: Nationaal scheldwoordenboek. 1984)
• (Hans Heestermans: Luilebol. Het Nederlands Scheldwoordenboek. 1989)
• ‘Getver!’ zei Niels, terwijl hij naast zijn broertje op de achterbank instapte. ‘Die mestkever heeft een scheet gelaten.’ (Renate Dorrestein: Zolang er leven is. 2004)

2) (1959) (scheldw.) verachtelijk persoon. VLD-voorzitter Karel de Gucht noemde Vlaams Blokkers tijdens zijn Nieuwjaars-speech van 2001, waarin hij o.a. het belang van het ‘cordon sannitaire’ wou onderstrepen, smalend ‘mestkevers’. Het beestje wordt echter niet altijd met negatieve dingen geassocieerd. ‘Ook de mestkever lijkt mooi in de ogen van zijn moeder’ is een Indiaas gezegde. En ‘De mestkever is een sultan in zijn rijk’ is een Arabische wijsheid.

• De gewezen kermisworstelaar zag misprijzend op hem neer: 'Wat bezielt jou, mestkever?' (Ward Ruyslinck: De madonna met de buil. 1959)
• Na uit de onmogelijk uitgesproken gegevens iets wat zin heeft te hebben gedestilleerd, kan ik tot mijn tevredenheid zeggen, dat ik de bij deze vrouwennaam behorende persoon, zonder twijfel een of andere mestkever die Schund aan damesbladen levert, niet ken. (Gerard Reve: Op weg naar het einde. 1963)
• ‘Ja,’ zegt die andere mestkever, ‘dat moet je maar afwachten. Dat kun je nooit tevoren weten.’ (Johan Fabricius: Dag, Leidseplein. 1965)
• En ik herhaal: hebt ge mij gehoord, mestkever? (Toon Kortooms: Help! De dokter verzuipt... 1968)
• Ik kreeg nog haast bonje ook met zo’n mestkever omdat hij steeds met z’n toeter in Mien d’r oor blies. (Haring Arie: Tweede Boek, 1969)
• Extreem-rechts heeft zijn ooit door VLD-voorzitter Karel De Gucht bedachte bijnaam van mestkevers afgelopen zomer alle eer aangedaan. (Deng, oktober 2003)
• Hij (Filip Dewinter, boegbeeld van het Vlaams Blok, nvdr) is uitgemaakt voor ‘mestkever’ en ‘racist’ vanwege zijn op vreemdelingenhaat leunende partijprogramma van zeventig punten. (Nieuwe Revu, 02/06:2004)
• Zijn voorzitter, Karel de Gucht, noemde sommige van zijn politieke tegenstanders ‘mestkevers’ en de helft van zijn eigen senatoren ‘idioten’. (Tom Lanoye: Vitriool voor gevorderden. 2004)
• Maar daarnaast bevat dit woordenboek ook namen van typisch Belgische structuren en instellingen (alarmbelprocedure, Arbitragehof, cordon sanitaire, gemeenschap, gewest, opvolger en faciliteitengemeente), politieke (en economische) termen en namen van instellingen die ook in Nederland gebruikelijk zijn (backbencher, coalitie, conjunctuur, Europees parlement, Europese Commissie, inflatie, lobbyen en recessie), informele, eufemistische en sloganachtige Belgische-Nederlandse uitdrukkingen (filibusteren ‘het parlementaire werk vertragen door eindeloos redevoeringen te houden’, foertstem ‘stem voor een niet-traditionele partij uit onvrede met de politieke wereld’, leefloon ‘bestaansminimum’, praatbarak ‘parlement’, een stap terugzetten ‘aftreden’, het gat in de haag (metafoor voor onverdraagzaamheid en verzuring in de maatschappij), de kloof met de burger), Belgisch-Nederlandse bijnamen en metonymische benamingen (Cremlin ‘gemeentehuis van Aalter’ (naar burgemeester Pieter De Crem), Glazen huis ‘gebouw van het Vlaams Parlement’, IJskonijn ‘Karel De Gucht’, (da) joenk ‘Guy Verhofstadt’, loodgieter ‘vooral Jean-Luc Dehaene’, mestkever ‘verkozene van het Vlaams Blok’, Teletubbies ‘de vier belangrijkste sp.a'ers’, Melsenstraat ‘VLD-hoofdkwartier’, Guimardstraat ‘koepel van het Vlaamse katholieke onderwijs’ en Wetstraat ‘de Belgische federale politiek’. (Neerlandia/ Nederlands van Nu. Jaargang 108. 2004)
• Annemans waarschuwde dit weekend een aantal magistraten. De geront Annemans, een geföhnde mestkever in krijtpak. (website Bursbox.nl 22/11/2004)
• Heel even leek het alsof de woorden van de luitenant August aan de vloer hadden genageld, maar toen kwam er weer geluid uit zijn mond. ‘Gij vuile mestkever!’ (Leen van den Berg: Zoon in Congo: zoektocht naar een vader. 2015)
• Mijn vader stopte heel even, hield zijn elleboog tegen mama’s borst gedrukt en keek om. ‘Wat moet je, mestkever!’ brulde hij. ‘Verdwijn uit mijn ogen!’ (Alex Boogers: Onder een hemel van sproeten. 2017)

3) (1988) (scheldw.) homo.

• (Arendo Joustra: Homo-erotisch woordenboek. 1988)