Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 19-03-2023

klepel

betekenis & definitie

(13e eeuw, clippel) (sch.) mannelijk geslachtsdeel. Reeds opgetekend in het episch dierengedicht 'Van den vos Reynaerde' (geschreven tussen 1257 en 1271). 'Klok en klepel' zijn dan: penis en testikels. In het volkse spraakgebruik ook gebruikt voor de 'tong': zijn klepel staat nooit stil.

• (Eelco Verwijs, ‎Jacob Verdam: Middelnederlandsch woordenboek. 1894)
• (Hans Heestermans: Erotisch Woordenboek. 1980)
• Het is de bedoeling van de natuur dat de klepel in de gleuf wordt gebracht. (Maarten 't Hart: Alle verhalen. 1982)
• Hij dicteerde: 'De vrouw is in het bezit van een gleuf, de man van een klepel.' (Maarten 't Hart: Verzamelde verhalen. 1992)
• Penis: ding, mast, punt, riet, staf, stuk, uier, vink, fluit, spuit, steel, vogel, worst, dobber, geweer, juweel, klepel, muisje, struik, sleutel, soldaat, klarinet, rozeboom, vleespijp, pijpkaneel, speeltuig, vlezen pijl, instrument, minnewapen.... (Hans van Straten: Razernij der liefde. 1992)
• Tibeert reageert zijn agressie af op de dorpspastoor. Over een aantal erotische metaforen in de ‘castratiescène’ (eigenlijk is het maar ‘half’ werk: de ‘pape’ verliest - in het Dyckse handschrift - slechts één van zijn ‘clippelen’) bestaat geen twijfel. De ‘castratie’ biedt een heel veld van eufemismen, zoals ‘dinc’, ‘ghewande’, ‘burse sonder naet’, ‘beyaert’, en even verder in de tekst: ‘ghenesen’, ‘clippelen’ en ‘clocken’, waar weinig onderzoekers bezwaar maken betreffende de interpretatie. Opvallend is dat vooral de kerkelijke beeldsfeer gebruikt wordt om de geslachtsdelen en -praktijken te beschrijven. Zo bespringt de kater als het ware een sacrale ruimte. Het geslacht van de pastoor wordt als een klokketoren beschreven waarin men ‘dien beyaert slaet’ en met de ‘clippelen’ speelt. Een ander veld dat hier gebruikt wordt, is het militaire: ‘ghewande’ betekent (ook: wapen-)uitrusting, zodat het gehele gevecht als (een knipoog naar) een ridderlijk tweegevecht kan gezien worden. (Rik Van Daele: 'Die burse al sonder naet. Scabreuze elementen in Van den vos Reynaerde'. 1993)
• .. met de klok en de klepel van een vijfenzestigplusser onder mijn goddelijk verhemelte.... (Gerrit Komrij: Pek en zwavel: polemieken en essays. 1997)
• (Mels van Driel: Geheime delen. 2011)
• (Piet van Sterkenburg: Rot zelf lekker op. Over politiek incorrect en ander ongepast taalgebruik. 2019)