Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 25-08-2020

Jacobse en Van Es

betekenis & definitie

(1979) (inf.) prototype van de `vrije jongens' die zich door geen enkele wet laten beperken in hun vrijheid; de kleine criminelen die met behoud van hun uitkering of na de dagtaak bijklussen. Bekend geworden door toedoen van Van Kooten en De Bie. Dit satirisch duo wist begin jaren tachtig deze twee figuren uit de Haagse penoze op zulk een treffende manier neer te zetten, dat op een gegeven moment de fictie werd ingehaald door de werkelijkheid. De door Jacobse en Van Es opgerichte Tegenpartij kreeg in de realiteit navolging van Joop Glimmerveens Nederlandse Volksunie. Op dat moment werd het voor Koot en Bie duidelijk dat ze moesten stoppen met deze typetjes. Jacobse en Van Es hebben inmiddels wel het handwoordenboek van Koenen (1993) gehaald.

• ... op hun programma In de uitzending in te bouwen en te neutraliseren, er op vertrouwend dat Jacobse en Van Es zichzelf wel belachelijk zullen maken. ... (Ons erfdeel, Volume 23. 1980)
• Zoals men weet is dat een door de heren Jacobse en Van Es opgericht bedrijf om tegemoet te komen aan 'al uw dames- wensen'. (Renate Rubinstein: Twee eendjes en wat brood. 1981)
• Met de val van de Muur is duidelijk geworden dat het met de klassieke sociaaldemocratie niet meer alles is, schrijft de Amsterdamse historicus Richter Roegholt in zijn artikel: 'Weg met Jacobse en Van Es' (NRC Handelsblad, 12 februari). (NRC Handelsblad, 18/02/1991)
• In korte tijd groeide De Heining uit tot het "Jacobse en Van Es-terrein' waar vrije jongens werkten volgens eigen regels. (Algemeen Dagblad, 18/01/1992)
• Spermadonoren worden kopschuw omdat hun anonimiteit in gevaar dreigt te komen. Hoe moet het verder wanneer Hirsch Ballin van de Kamer zijn zin krijgt? Jacobse en Van Es in het ejaculaat? (De Volkskrant, 03/04/1993)
• Alle glanzende rapporten ten spijt, de partijstandpunten zijn bijzonder voorspelbaar. Cru gesteld: de VVD wil een `Jacobse en Van Es'-economie met een stelsel van sociale zekerheid dat de verkiezingsleus `Samen voor ons eigen' tot Leitmotiv verheft. (De Volkskrant, 06/11/1993)
• Het oogt allemaal wat vervallen, en eigenlijk verwacht je niet veel op dit Zwolse Jacobse en Van Es-terrein. (De Volkskrant, 08/01/1994)
• De godfathers waren ongetwijfeld Kees van Kooten en Wim de Bie, die met hun typetjes Jacobse en Van Es, en daarvoor al hun Clichémannetjes, het plat-Haags nationale bekendheid gaven. (HP/De Tijd, 10/04/1998)
• Ik heb het over de subsidie slurpende neefjes van Felix Rottenberg. De Jacobse en Van Es binnen de organisatiebureaus. (Youp van ’t Hek: Bacteriën moeten ook leven. 2008)
• Maar al eerder is er links een andere dwarsstraat die Asterdwarsweg heet, ik ken het gebied vagelijk van vroegere doelloze zwerftochten: dicht op elkaar gepakte uitdeukerijen, een boekenmagazijn, keuringsstations, carpetcleaning, een Jacobse & van Es-terrein in een uithoek van Noord. (Jan Donkers: Zo dicht bij Amsterdam. 1997. 7e herziene druk. 2013)