Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 01-01-2021

hogeschool

betekenis & definitie

(1908) (Barg. en sold.) gevangenis. Syn.: Universiteit*.

• De commissaris van politic is de bovenmeester, de celwagen heet chocoladewagen, en te Leeuwarden is de Hoogeschool, het Hötel Bellevue of het Hótel de houten lepel. Trouwens al de gevangenissen zijn's lands universiteiten. (De Maasbode, 10/03/1908)
• Gevangenis: bajes, gribus, hoogeschool, universiteit, Hôtel Bellevue, Hotel Bajes, de houten lepel, lik, paraplu, tofes. (Jac. van Ginneken: Handboek der Nederlandsche taal. Deel II. De sociologische structuur onzer taal II. 1914)
• Daarbij aansluitend: eigennamen, anders gebruikt, als in Lazarus voor „stomdronken" of Job voor „onnozel", dat èn in het Bargoens èn in het Argot voorkomt, eufemismen als Universiteit of Hogeschool voor „gevangenis" of Renaissance voor „vieilles loques mises de cöté", en — last not least — de beeldspraken die zo'n geweldige rol spelen in de argots. (Dr. Marius Valkhoff: Argot en Bargoensch. 1933)
• Voorbeelden uit het Bargoens zijn bikken voor eten, link voor vals. Uit de vaktaal der dieven: talloze woorden voor agent, b.v. siene, smeris, klabak; jatten voor stelen; bajes, bazaar, hogeschool, hotel Bellevue, paraplu voor gevangenis. Uit het jargon: olf (een), beis (twee), kimmel (drie), dollard (vier). Uit de kramertalen: Bahlert (schaap), Knok (rijksdaalder). (A.W. de Groot: Taalkunde. 1938)
• Lichte straffen konden soldaten doorgaans afkopen met een deel van hun soldij. Ze 'smoorden een sigaar van 3,60 frank', zeiden ze dan. Ging het om een zwaardere straf dan smoorden ze een sigaar 'met een bandeken rond'. Wie het echt te bont had gemaakt en door de krijgsraad naar een Franse militaire gevangenis werd gestuurd, ging 'naar het college', 'het pensionaat' of 'de hogeschool'. (de Standaard, 23/07/2014)