(1930) (epon.) groet onder nationaalsocialisten: met schuin opgeheven, gestrekte rechterarm en de bijgaande kreet ‘Heil Hitler’ of ‘Heil, mein Führer’. Naar Adolf Hitler (1889-1945). De groet werd echter niet door hem uitgevonden. Ze werd al in 1923 door de fascistische leider Benito Mussolini tot de officiële begroeting verheven van de fascistische overheid. De oude Romeinen maakten er veel eerder gebruik van, al werd dit de ‘Romeinse groet’ genoemd.
• Tien der beklaagden, die zich op vrije voeten bevonden begroetten de acht anderen, toen ze uit het Huis van Bewaring arriveerden met den Hitlergroet. (Rotterdamsch nieuwsblad, 14/07/1930)
• Als in de duitse Rijksdag honderd nazi's in uniform en marspas binnentreden, Heil Hitler roepen, de Hitlergroet brengen, en in marstempo weer verdwijnen, dan imponeert dat onze oostelijke buren; wij hebben een soort humor, die er onmiddellik de aanstellerige, belachelijke kant van ziet. (W. Banning: Het nationaal-socialisme. 1932)
• In het gerechtsgebouw Moabit werd gisteren voor het eerst de nieuwe wet toegepast die voorschrijft dat de Hitlergroet gebruikt moet worden aldus het W. B. Bij het begin van elk proces stonden de aanwezigen in de zaal op en brachten den Hitlergroet aan de binnenkomende rechters. Dezen gingen voor hun zetels staan, brachten de Hitlergroet als antwoord en gingen dan zitten, waarna de zitting geopend werd. (Algemeen Handelsblad, 15/08/1933)
• Het Duitschland van vandaag staat met de eene hand aan een verborgen wapen en met de andere schuin opgeheven. Als aanduiding hoe hoog de vloedgolf van onrecht en onmenschelijkheid in dit land al is gestegen, is deze opgeheven rechterhand niet zonder beteekenis. De mannen van Goering en Göbbels noemen deze manier van de hand op te heffen „Hitlergroet”, ofschoon Hitler evenmin als de bekende Italiaansche rooverhoofdman, er de uitvinder van is. De oude Romeinen lieten al op deze wijze zien, dat men iemand naderde met goede bedoelingen en geen wapen achter den hand hield om je in alle eer en deugd de hersens in te slaan. Van dien kant beschouwd zal echter de kinderlijkste naïeveling zich wel niet door den „Hitlergroet” laten misleiden. (De fabrieksarbeider, 25/11/1933)
• Toen de Nederlandse wielrenners het Olympisch dorp betrokken en onder het spelen van het Wilhelmus de Nederlandse vlag werd gehesen, brachten de Duitse sport-leiders de Hitler-groet! Dat is de groet van een politieke beweging! (Tegen de dictatuur in de wielersport. 1936)
• De Nationaal-Socialistische Partij, in 1933 opgelost, werd opnieuw toegelaten, en met haar de verschillende uitingen van de Hitleriaansche gezindheid: Hitlergroet, hakenkruisvlag enz. enz. (Streven. Jaargang 6. 1938)
• Aan het slot nog een typisch dialoogje naar aanleiding van een brief, waarin gezegd werd dat verdachte het N.S.B.-insigne op zijn toga droeg en den Hitler-groet bracht bij huwelijksinzegeningen. Pres.: Droeg u ooit het insigne op uw toga? Verd: Nooit. Pres.: Bracht u den Hitler-groet? Verd.: Nee. Pres.: Ook niet bij de kosterij? Verd.: Als het bruidspaar voorbij ging, bracht ik den groet, dien u Hitler-groet noemt. Pres.:. Dat was toch de Hitler-groet? Verd.: Nee-nee. dat was de Italiaansche, de Romeinsche groet. (Het Parool, 10/12/1946)
• Misschien dat een van beiden, toen hij voor deze lijkstatie den mageren arm van den slagboom hief als een Hitlergroet, een oogenblik een zachte gedachte kende, die stolde voor de slagboom viel. (Ben Stroman: De karpervijver. 1947)
• Dat Dekker niet uitdrukkelijk zegt, dat zijn roman in Duitsland speelt, dat hij Hitler aanduidt als ‘blonde Bernard’, de Hitlergroet als ‘blonde Bernard-groet’ en S.A.-mannen als W.C.-mannen (een hatelijkheid extra?), zal wel verklaard moeten worden uit overwegingen van formele aard (kans op belediging van een vreemd staatshoofd etc.); maar welke waarde moet men een roman toekennen, waarin ook de mensen in de lucht hangen, waarin iedere samenhang van individuen en collectiviteit ontbreekt, waarin, met andere woorden, de grove colportagetechniek de mensenkennis moet vervangen? (Menno ter Braak: Verzameld werk. Deel 7. 1951)
• Evenmin fraai was de Hitlergroet die Vlaams Blok-raadslid Switsers bracht toen zijn fractie het halfrond verliet. (Gazet van Antwerpen, 15/03/1997)
• De jonge Lucebert meldde zich als vrijwilliger in een Duitse wapenfabriek en schreef de brieven aan zijn jeugdvriendin Tiny Koppijn. De meeste zijn ondertekend met de Hitlergroet ‘Sieg Heil’. Er staan ¬onder meer pleidooien in voor een Groot-Germaans Rijk. (De Standaard, 07/09/2022)
• Het CIDI maakt zich vooral zorgen om antisemitische incidenten op scholen. Een jongen werd op school met een mes bedreigd en met een fles op zijn hoofd geslagen, zegt het CIDI. Daarbij werd hij uitgescholden voor ‘kankerjood’. Volgens het CIDI is ook meerdere keren de Hitlergroet gebracht op verschillende scholen. Enkele Joodse leerlingen zijn van school gewisseld na antisemitische voorvallen. (De Volkskrant, 07/11/2023)
• In hedendaags Italië woedt al jarenlang een verhit debat over de ‘Romeinse groet’, die in 1923 door de fascistische leider Benito Mussolini tot de officiële begroeting werd verheven van de fascistische overheid. De Hitlergroet, die in 1933 verplicht gesteld werd in nazi-Duitsland, was op de Romeinse groet geïnspireerd. Overigens betwijfelen historici of de Italianen in de klassieke oudheid elkaar zo wel begroetten. (De Morgen, 19/01/2024)
