Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 24-08-2020

hel van het Noorden

betekenis & definitie

1) (1919) (wielr.) de laatste 20 km (tegenw. de laatste 100 km) van de wielerklassieker Parijs-Roubaix, berucht door de modder, de kasseien, het stof, de plassen en de kuilen. Cliché uit de wielerwereld. Benaming gelanceerd door journalisten van het Franse sportblad L'auto. De uitdrukking had oorspronkelijk niets te maken met de roemruchte kasseien uit de Romeinse tijd, maar alles met het in de Eerste Wereldoorlog verwoeste landschap in het noorden van Frankrijk. De wegen in de buurt van de Somme waren omgetoverd in loopgraven en waren haast onbegaanbaar. Toen een redacteur van L'auto tijdens Parijs-Roubaix naar de verkoolde bomen en de granaatputten in de weg keek, schreef hij een artikel over de hel van het Noorden.

• Hier begon de „hel van het Noorden" sloeg men snelle, smalle wegen in, doorkruist door verraderlijke tramrails, geplaveid met afmattende, hobbelige straatkeien. De een na den ander viel af. Het peloton slonk elke kilometer meer en meer. Zij, die zich sterk wa.anden, waagden hun kans. (De Sumatra Post, 25/04/1939)
• Onze Amsterdamse Tour de Francerenner Hein van Breenen troffen we gisteren in bed. „Tarzan" zal minstens tot Vrijdag, wanneer dr Hans Tetzner komt, niet mogen lopen. Dit is het gevolg van een valpartij, waarin Van Breenen Zondag werd betrokken in Parijs—Roubaix. Bij de verzorging te Arras, aan het begin van de „Hel van Het Noorden", reed Frits Schar over een kruik, kwam ten val en nam verscheidene renners mee, o.a. Wim van Est, Hein van Breenen, Ugo Koblet en Rik van Steenbergen. (De waarheid, 14/04/1954)
• De critici van wat in de volksmond omineus met de Hel van het Noorden wordt betiteld beweren dat de slechte wegen de wedstrijd tot een loterij degraderen. (Haagse Post, 11/04/1987)
• Dit wordt het strijdtoneel van een nieuwe wielerslag. De poort van de `Hel van het Noorden', de verschrikkelijke kasseistrook in het Bos van Wallers. (De Morgen, 09/04/1988)
• Drie dagen later was ik tijdens de Waalse Pijl de enige renner in de kopgroep die de klassieker door de Hel van het Noorden in de benen had. (Wieler Revue, 14/10/1988)
• Roger de Vlaeminck, `meneer Parijs-Roubaix', bleef in de `hel van het Noorden' bijvoorbeeld jarenlang voor valpartijen en lekke banden gespaard. (Benjo Maso: Het zweet der goden, 1990)
• De kasseipaden, die de beroemde Hel van het Noorden vormden, begonnen pas op 20 kilometer van de finish. Tegenwoordig is de Hel van het Noorden veel langer en begint reeds na 100 kilometer bij het dorp Troisvilles. (Ron Couwenhoven: Wielerklassiekers, 1990)
• In de Hel van het Noorden is het ieder voor zich. (Auke Kok: De eenzaamste vrouw van Amsterdam. 2014)

2) (2003) bijnaam van de zwaarbeveiligde dr. S. van Mesdagkliniek in Groningen voor tbs’ers.

•Omdat er geen personeel beschikbaar is om hem te begeleiden, omdat hij zich niet aan de regels heeft gehouden of (verbaal) agressief is geweest tegen het personeel, of omdat het ministerie van Justitie vanwege maatschappelijke onrust na een spraakmakende lustmoord geen risico wil lopen. Binnen de muren van de ‘Hel van het Noorden’ heeft hij doorgaans wel bewegingsvrijheid. (Elsevier, 05/07/2003)
• In Groningen was het personeel God. Het heet niet voor niets de Hel van het Noorden. (Vrij Nederland 23/04/2005)
• (Paul Van Hauwermeiren: Bargoens zakwoordenboek. 2011)

3) (1963) (schaatsen) bijnaam van het elfstedentraject Franeker-Dokkum. Destijds leek dit traject op Klein-Siberië, met enorme sneeuwmassa's. Je moest er meer doorheen klunen dan schaatsen.

• Bij de loodsen van aardappelhandelaar Douwe Lodewijk wordt even gestopt. Sipkema: „Ik ha it idee dat ik in ald man wurd". Hij heeft duidelijk niet even lekker kunnen schaatsen in de hel van het Noorden. (Leeuwarder courant, 20/01/1987)
• (Max Dohle: Over één nacht ijs. Een schaatsalfabet. 2004)