Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 26-06-2023

elk nadeel heeft zijn voordeel

betekenis & definitie

(1938) (sch.) wijsheid die vaak wordt toegeschreven aan de Nederlandse voetballer Johan Cruijff (1947-2016). Voorbeeld: het is ergens erg druk (wat als een nadeel wordt ervaren), maar dit maakt het ook gezelliger (een voordeel). Toch bestond deze uitdrukking al aan het begin van de twintigste eeuw (opgetekend in het werk van Martinus Nijhoff). Cruijff heeft ze alleen maar populair gemaakt. Zie ook: geen dief* zijn van je eigen portemonnee.

• Ik sprong overeind en draaide het licht uit. Toen tikte ik, om de vlinder tot heengaan te nopen, tegen de plek op de kap waar ik de schaduw gezien had, - maar helaas, toen ik het licht weer ontstak, zag ik hem fladderend drijven op mijn even tevoren door Annie ingeschonken tweede kopje dampende thee. Ik goot de thee in het gras uit. Elk nadeel heeft zijn voordeel. (De Gids. Jaargang 102. 1938)
• Om met een van Johan Cruijffs betere aforismen te beginnen: elk nadeel heeft zijn voordeel. (NRC Handelsblad, 25/04/1997)
• Paul Onkenhout verwerkt in zijn verslaggeving van het voetbal vaak details die op zichzelf weinig aan de inhoud van het verhaal bijdragen, maar wel erg leuk zijn om te lezen. Zijn artikel over de aanstelling van Rijkaard als bondscoach (de Volkskrant, 1 september) sluit hij af met een uitspraak van Cruijff. Die zou beweren dat elk voordeel een nadeel heeft. Volgens mij beweert Cruijff juist het omgekeerde. Elk nadeel heeft een voordeel. Hij deed deze uitspraak bij, naar ik meen, de Champions League wedstrijd tussen PSV en Barcelona. Een van de teams had wegens schorsingen en blessures geen back meer om op te stellen. De trainer had dit opgelost door een middenvelder op de vacante backpositie te zetten. Cruijff gaf hierop als commentaar 'elk nadeel heeft z'n voordeel', omdat die back dan 'natuurlijk naar voren gaat doorschuiven' en zo de spits van de tegenpartij in een verdedigende rol dringt. Da's logisch. (de Volkskrant, 09/09/1998)
• Misschien moet het Groninger Museum permanent waterstofzuigers inzetten. En bij nieuwe wateroverlast als extra attractie een performance waterzuigen verzorgen. Dat genereert dan ook nog meer inkomsten. Want, zoals een bekend Nederlands filosoof beweert, 'elk nadeel heeft ook z'n voordeel'. (de Volkskrant, 31/10/1998)
• Elk nadeel heeft zijn voordeel, leert ons jongste nationale gezegde, dus namen wij de kans waar wat meer van het land te zien dan het afgehakte hoofd van Johannes de Doper in de moskee, de berg waar Kain zijn broer Abel doodsloeg, de weg waar Paulus zich als de bliksem van christenjager tot christenleider bekeerde, en natuurlijk de zouk, wirwar van overdekte stalletjesstraatjes die ooit onze Nederlandse winkelcentra zullen vervangen zodra alle bekrompen, mopperende autochtonen ons mooie land zijn uitgezet ten faveure van een stroom kleurrijke inwoners van Azië en het Midden-Oosten. (Nieuwe Revu, 27/03/2002)
• Om geen enkel risico te lopen hing ik toen mijn tweede backupschijf LaJack aan mijn Pismo (wat ik de eerste keer had moeten doen, haastige spoed is zelden goed), back-upte, formatteerde, installeerde en herplaatste alles, downloadde alle updates en ik kon weer aan de slag. Elk nadeel heb ze voordeel, want mijn Pismo was meteen een stuk sneller. (MacFan 65, juli-augustus 2006)
• ‘Elk voordeel heb zijn nadeel,’ zegt Cruijff. Als Cruijff het zegt moet het kloppen. Elk nadeel heeft zijn voordeel, zeg ik. Klopt ook. (Peter Winnen: Pedaalridder. 2007)
• (Wim de Block: Het grote foute clichésboek. 2007)
• Van de nieuwe spreekwoorden is de bekendste het Johan Cruijff-citaat ‘elk nadeel heb z’n voordeel’. Door vrouwen nog vaak verkracht tot ‘elk voordeel heeft zijn nadeel, of hoe heet het’. Nog even goed inslijpen die uitdrukking. (Lydia Rood: Hun verloedere me taal. 2011)
• Elk nadeel heb z’n voordeel. Ik voel me verrot, liggend op bed met pijn in mijn hele donder. Maar aan de andere kant: ik krijg ongelooflijk veel aandacht van de andere renners. (Thomas Braun: Ga toch fietsen! De metamorfose van een dikke veertiger. 2011)
• Dirk werd op een brancard de gymzaal uit gedragen.‘Elk nadeel heb zijn voordeel’ was een toen nog onbekende uitspraak van Johan Cruijff, maar de rest van de dag kregen alle leerlingen van klas 5A3 vrij. (Maarten Spanjer: Gisteren liep ze nog. 2014)
• Dat elk nadeel z’n voordeel heb, die weten de meesten nog wel op te lepelen. Maar er lopen in dit land ontelbaar veel hardcore Johan Cruijff-kenners rond die op ieder gepast moment een wijsheid weten te debiteren. (Jaap Bartelds: Het ABC van de Nederlandse gezelligheid. 2015)
• “Ieder nadeel hep z”n voordeel” liet een groot Nederlands filosoof optekenen. (Dimitri Leue: Het Lortchersyndroom. 2016)
• Ongeveer tegelijk met het nieuwsbericht over het overlijden van Hawking deed Willem van Hanegem een kleine onthulling. In een interview vertelde hij dat de uitspraak ‘Elk nadeel heb z’n voordeel’ eigenlijk van hem kwam, en niet van Cruijff. Van Hanegem had dit al die tijd niet geweten, maar een fan had hem een krant uit 1971 opgestuurd waarin hij, Van Hanegem dus, als volgt werd geciteerd: ‘Je moet uit een nadeeltje een voordeel weten te halen.’ (Paulien Cornelisse: Taal voor de leuk. 2018)
• Ik vrees alleen dat er op Prinsjesdag dan wat minder aanloop uit Spakenburg en Staphorst langs de koetsroute staat. Maar die zijn meestal niet gevaccineerd, dus dat scheelt een hoop besmettingen. Ieder nadeel heb zijn voordeel. (Youp van ‘t Hek: De leugen dicteert. 2022)