Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 07-09-2020

de drie k’s

betekenis & definitie

(1910) (inf.) kerk, kut en kapitaal. Kan ook worden ingevuld met andere zaken die met de letter 'k' beginnen, bijv. 'karakter, kennis en kunde' of 'kerk, kroon en kapitaal'. Vgl. de drie C's*. Zie ook citaat uit 2015 voor de invulling met een andere betekenis.

• De grootste dankbaarheid genoot zij van de vrouwen, wier geestelijk bestaan zij verhoogde: zij was niet een geëmancipeerde vrouw, zij was de hoog begaafde vrouw, die onder de terneergedrukte vrouwen, wier eenige plicht het volgens het woord van een keizer is, zich uitsluitend met de drie K's te bemoeien: Kirche, Kinder, Küche, het was onder deze, die in verstomping zouden ondergaan, dat zij de bazuin der opstanding deed hooren, dat zij de klaroen blies ten strijde, dat zij luide deed weerklinken: Höher als die Kirche! (Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. 1910)
• Wie kent niet zijn waarschuwing voor de drie K's, als hij het kapitalisme onzer dagen hekelt, de drie K's, steunpilaren van het kapitalisme, nl de Kerk, de Kazerne en de Kroeg? (Gedenkboek ter gelegenheid van den 70sten verjaardag van F. Domela Nieuwenhuis, 31 December 1916)
• Hele afdelingen gaan over naar de SDB. Deze is utopisch en anti-marxistisch. Multatuli wordt gelezen; de drie K's (Kroeg, Kerk, Kapitaal) bestreden. ... (Jelle Hindriks Brouwer: Encyclopedie van Friesland. 1958)
• We zijn ontkenners uit beginsel. Het eerste, dat wij met onze negatie van al het bestaande zullen verbrijzelen, zijn de drie K's: Kapitaal, Kroeg en Kerk. (Meyer Sluyser: Er groeit gras in de Weesperstraat. 1962)
• De toestand is niet rotter dan anders, antwoordde deze. Wat wil je ook, zolang de drie K's het voor het zeggen hebben in de wereld. De tuinman keek hem vragend aan. Kapitaal, kerk en kut, zei hij. Daar wordt de wereld door beheerst. (Jan Wolkers: De hond met de blauwe tong, 1964)
• Vroeger was het in bepaalde kringen gebruikelijk kinderen over te laten aan daartoe al of niet gekwalificeerde personen, tegenwoordig is dat praktisch ondenkbaar, behalve bij vrouwen in dienst van het Hogere: actrices, revuesterren en dergelijken. Het gevolg is dat de vrouwen althans aan één van de drie K's vaster geketend zitten dan ooit. (Joke Kool-Smit: Er is een land waar vrouwen willen wonen. Samenstelling Jeroen de Wildt en Marijke Harberts). 1984)
• De 'drie K's' (Kerk, Kroon en Kapitaal) kenden soms tegengestelde belangen en doelstellingen... (M. Coppieters: De Redding van Afrika. 1988)
• Zijn vader kon de machtsfactoren in zijn tijd nog handzaam definieren als 'de drie k's' (kerk, kut, kapitaal). Zou je op grond van diens autobiografische Bomberjack het jonge leven van zoon Clifford C. Cremer (1965) willen samenvatten, dan staan ze voor kutten, kogels en klootzakken. (de Volkskrant, 05/05/2000)
• Op een winteravond kreeg ik les in ‘de vijf K’s’: Kerk, Koning, Kapitaal, Kazerne en Kroeg. Op die principes was onze wereld gebouwd. Dat viezeriken daar ook nog het woord Kut bij haalden, zoals hij zei, deed hem gruwen. (Mart Smeets: Niets is wat het lijkt. 2013)
• Vroeger waren socialisten tegen de drie K’s: Kerk, Kroeg en Kapitaal. (Theodor Holman: Holman liegt. 2014)
• Toen mijn oma Truus minder mobiel werd, vond ze dat niet zo erg: “De drie K’s zijn nog prima in orde. De Kop, de Kont en de Kwebbel.” (Jaap Toorenaar: Mijn moeder zei altijd. De mooiste uitspraken van onze ouders en grootouders. 2015)