Croma-constructie

betekenis & definitie

(1987) (taalkundigen) informeel taalgebruik waarbij in een voorwaardelijke bijzin 'dan' en 'als' weggelaten worden. Verwijst naar de reclamecampagne van een margarinemerk: Hou je van vlees, braad je in Croma.

• In de 20e eeuw zelf zijn er geen opvallende veranderingen in de syntaxis waarneembaar. Er bestaan bepaalde constructies die tot de gesproken taal beperkt blijven, waarvan de zogenaamde herhalingsconstructie (type: Ik hak elke avond hak ik hout) de meest frequente genoemd mag worden. We hebben geen kennis van het voorkomen van deze constructie in vroeger tijden. Betrekkelijk recent is het gebruik van het performatieve van (Ik denk van we moesten maar eens weggaan) en de zogenaamde Croma-constructie (Hou je van vlees, brand je in Croma). Welke van dergelijke constructies het zullen uithouden is uiteraard onvoorspelbaar. (M.C. van den Toorn, W. Pijnenburg, J.A. van Leuvensteijn en J.M. van der Horst: Geschiedenis van de Nederlandse taal. 1997)
• ... aan de dialectgeografie, zijn overigens niet vermeld in het register, evenmin als andere populariserende kwalificaties zoals „tante Doortje-stijl" („Door haar wordt dat opgemerkt") en de sinds een jaar of tien voorkomende Croma- constructie ... (Ons Erfdeel. 1998)
• 1987 Het margarinemerk Croma start een reclamecampagne met de slogan:'Hou je van vlees, braad je in Croma.'Taalkundigen ontdekken de Croma-constructie. Ook gesignaleerd in de reclame: 'Zoek je een woord, pak je de Van DaIe.' (Peter Burger & Jaap de Jong: Taalboek van de eeuw. 1999)
• (Joop van der Horst & Kees van der Horst: Geschiedenis van het Nederlands in de twintigste eeuw. 1999)
• In een reclamespotje voor braadboter van Croma kwam de slogan ‘Hou je van vlees, braad je in Croma’ voor. Dit type constructie werd later door taalkundigen een ‘Croma-zin’ genoemd, omdat in deze zin de woorden die je normaal gesproken zou verwachten, als en dan, ontbreken, en de zin een vreemde woordvolgorde heeft. (Vivien Waszink: Woord! De taal van nederhop. 2013)