(18e eeuw) (< Fr.) (euf.) condoom. Verkort tot kapotje*. Engelssprekenden hebben het over een ‘French letter’. De Fransen beantwoordden de attentie van de Britten door hetzelfde artikel ‘une capote anglaise’ te noemen. Volgens een populaire theorie zou het condoom immers genoemd zijn naar een zekere Sir Condom, de persoonlijke lijfarts van Charles II van Engeland (1630-1685). Heel zeker is dit verhaal niet. Er doen nog verschillende andere herkomstverklaringen de ronde. Wat wel vaststaat is dat condooms voor het eerst op industriële schaal vervaardigd werden door een zekere Mac Intosh die naast preservatieven (sedert 1876 van rubber!) ook nog ballons en kapmantels voor militairen (zgn. capotes) maakte. Casanova (1725-1798), een verlichte minnaar, was één der eersten om zijn partners te beschermen tegen venerische ziekten tijdens het beoefenen van de coïtus (de oorspronkelijke bedoeling van het condoom!). Volgens de overlevering zou hij er een dozijn tegelijk gekocht hebben. Hij versierde ze met roze linten en noemde ze ‘redingotes d’Angleterre’ (Engelse mantels), hetgeen een Engelse oorsprong suggereert. Talrijke syn. in de Nederlandse volkstaal: ballonnetje*; Connie*; Engels* jasje; feestmutsje*; flubbertje*; genotsrem*; gummi*; instrument*; jas*; kapotje*; kous*; kutpakking*; neukballon*; neukpatroon*; neverippie*; overjas*; overschoen*; overtrekker*; paraplu*; penispanty*; Pikkie* Vangkous; Pipi* Vangkous; plastic* zak; prethoedje*; racerubbertje*; regenjasje* (zonder mouwen); rubberen* Johnny; rubberkousje*; rubbertje*; snotzak*; vechtpetje*; vingerhoedje*; vrijkous*; worstenvel*; zeppelin*.
• Capote anglaise, capotje, foedraal, scheede, tegen de venerische besmetting. (Taco H. de Beer en E. Laurillard: Woordenschat, verklaring van woorden en uitdrukkingen. 1899)
• Het is in Engeland immers nog imaar kort geleden dat dit woord, staande voor een wereldvermaard produkt van de firma London Rubber (door Engelsen ook wel afschuivend „french letter" genoemd en dus door de Fransen „capote anglaise"), slechts verlegen werd gefluisterd in topperswiiinkéls en drogisterij ein, gevolgd door een steelse greep diep onder de toonbank. (De Volkskrant, 17/04/1975)
• Een capote anglaise insteken?' 'Louis, wat heb ik gezegd? Verstaat ge geen Vlaams? (Hugo Claus: Het verdriet van België. 1983)
• Voor het geschiedkundig maandblad L'histoire is Jacques Delarue bij deze historische gelegenheid de ontstaansgeschiedenis nagegaan van wat in Frankrijk la capote anglaise' (Engelse jas met capuchon) heet en aan de overzijde van het Kanaal derhalve French rubber. De eerste sporen heeft Delarue teruggevonden in een zeldzaam boekje, dat in 1714 werd uitgegeven door de Luikse boekhandelaar Jacques Ledoux onder de titel 'Histoire amoureuse et badine du congres et de la ville d'Utrecht'. (Het Parool, 04/11/1986)
• (Tony R. De Bruyne: Soldatentaal 1914-1918. 1994) p. 313
• Zelfs met de pil of een capote anglaise kan zij het wilde zaad van haar al even fertiele liefhebbende man niet getemd krijgen. (Amelie O.: Zaad op mijn huid en andere besognes. 2004)
• Voorkomen is beter dan een misval, zei de boer en hij poepte zijn geit met een capote anglaise. (Tom Lanoye: Het goddelijke monster. 2011)
