Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2025)

Gepubliceerd op 07-12-2021

cancelcultuur

betekenis & definitie

(2020) (< Eng. cancel culture) het boycotten of belachelijk maken (doorgaans via sociale media) van iemand die niet jouw normen en waarden deelt of die ongepast sociaal gedrag vertoont. Ook wel: afrekencultuur of elkaar het zwijgen opleggen. In 2020 werd een lijst met 153 personen geplaatst in Harper's Magazine (waarop o.a. J.K. Rowling en Noam Chomsky), mensen die zelf al te maken kregen met cancelcultuur of er kritiek op hadden. In 2021 had de Britse komiek John Cleese een tv-show waarin hij de golf aan politieke correctheid en cancelcultuur hekelde. Dat was nadat een aflevering van Fawlty Towers van de buis werd gehaald na racismeklachten.

• Dat is misschien wel de essentie van de veelbesproken cancelcultuur – het verlangen om wat je dwarszit, wat haaks staat op jouw blik op jezelf en de wereld ongedaan te maken. (Bas Heijne: Onbehagen. 2020)
• Met de oprichting van het Hannah Arendt-instituut in Mechelen, een initiatief van Pauwels en haar Antwerpse collega Herman Van Goethem, bevestigt de rector hoezeer ze de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel draagt. De universiteit ziet ze als een vrijhaven. Ze was het dan ook niet eens met de linkse actievoerders die het drie jaar geleden toenmalig staatssecretaris voor Migratie en Asiel Theo Francken (N-VA) onmogelijk maakten om te spreken aan de VUB. Het is een mooi voorbeeld van wat recentelijk in een mede door Francken ondertekende open brief de ‘cancelcultuur’ wordt genoemd. Vooral op links, van Black Lives Matter tot lgbtq+, zou de onverdraagzaamheid voor afwijkende meningen dermate grote proporties aannemen dat de vrijheid van menings¬uiting in gevaar komt. (De Standaard, 25/07/2020)
• Hoe zit het dan met cancelcultuur, hét argument van de tegenstanders om woke activisten censuur te verwijten? Op sociale media worden mensen lustig geblokkeerd, aan sommige Amerikaanse campussen zijn bepaalde sprekers niet welkom, Ian Buruma moest opstappen als hoofdredacteur van The New York Review of Books nadat hij een van grensoverschrijdend gedrag beschuldigde dj een stuk had laten schrijven over zijn ervaringen – al kwam dat laatste er op vraag van de directie, die vreesde dat adverteerders zouden opstappen. (De Standaard, 06/03/2021)
• Zo ver gaat de wokepolitie natuurlijk (en goddank!) niet, maar het is dezelfde primitieve, onvrije gedachtegang die we zien in de cancelcultuur. (Diederik Boomsma: Denk vrij! 2021)
• Maar minder fan ben ik van de cancelcultuur. Het welbedoelde streven om iedereen recht te doen, maakt dat alles wat wordt gezegd en alle beelden die worden gebruikt, streng gewikt en gewogen worden. (Caroline Pauwels: Ronduit: Aantekeningen van een possibilist. 2021)

< >