Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 09-08-2020

broodje aap

betekenis & definitie

(1978) (inf.) (oorspr. de titel van een boek uit 1978 van de Nederlandse schrijfster van Amerikaanse afkomst, Ethel Portnoy), moderne sage of stadslegende; vaak een gruwelijk volksverhaal dat rondverteld en aangedikt wordt, met de onderliggende gedachte dat het een verzinsel is. In het Engels noemt men dit een urban legend of een foaf (van (a) friend of a friend `(doorgegeven) van vriend tot vriend)'. Zie ook: hoax*.

• Wat is er gebeurd: in de wc heeft iemand hem een lap met chloroform onder de neus gehouden, hij is gekidnapt, ontdaan van een van zijn nieren, en na een week in het park achtergelaten. Het werd mij verteld door een betrouwbaar iemand, die het ook weer had van een betrouwbaar iemand, die het weer wist van een vriend van een kennis op kantoor. In medische kringen valt dit verhaal in het bekende genre van `broodje aap'. (De Volkskrant, 22/02/1992)
• Dit badkamerverhaal is berucht in Amerika. Sommige mensen vragen zich af of het echt is gebeurd, of dat het in de categorie `Broodje Aap' thuishoort. Het soort sterke verhalen dat alleen over `verre kennissen' wordt verteld. (Cosmopolitan, maart 1993)
• Een enkel verhaal mag dan een hoog `Broodje Aap'-gehalte bezitten, maar de perfecte wijze waarop alles aan de kijker wordt gepresenteerd maakt het zien en herzien van veel onderdelen meer waard. (Computer! Totaal, januari 1997)
• Ze herinnerde zich een verhaal. Een man hoorde almaar muziek en stemmen in de verte en hij dacht dat hij gek werd, tot zijn tandarts hem kronen gaf. Zijn amalgaamvulling werkte als kristalontvanger. Het was een broodje-aapverhaal, maar Gezina was bang dat ze het ook had en ging op een ochtend naar de tandarts om haar drie vullingen te laten vervangen. (Nelleke Noordervliet: Uit het paradijs. 1997)
• Broodjes aap doen het goed op verjaardagsfeestjes, omdat ze nogal huiveringwekkend zijn. Ze kunnen eindeloos lang voortbestaan. Moslimbroodjes gedijen extra goed wanneer de kranten volstaan over hoge misdaadcijfers onder allochtonen. Het zou allemaal waar kunnen zijn - die berichten zijn er toch niet voor niets. (HP/ De Tijd, 07/01/2005)
• … broodjeaapverhalen uit de ochtendkrant… (Abdelkader Benali: Feldman en ik. 2006)
• De hamster in de billen van Richard Gere is nog zo’n onuitroeibaar broodje-aap-verhaal over een gebeurtenis die nooit heeft plaatsgevonden, net als het ‘feit’ dat Tom Cruise zijn eigen echo-apparaat had gekocht toen Katie Holmes zwanger was. (Daphne Deckers: Schudden voor gebruik. 2007)
• Misschien moet ik het onder de broodjeaapverhalen scharen, maar binnen de Telegraafgelederen doet het verhaal de ronde dat Ines een aantal van haar jongelingen regelmatig bespringt. (Jeroen Guliker: Verborgen vrucht. 2011)
• Een trein die de verkeerde kant uit gaat. Zo erg was het al gesteld met de Nederlandse Spoorwegen, maar wie geloofde dit, het bestond eenvoudigweg niet dat zoiets in Nederland kon gebeuren, de vrouwen van de leesclub zouden het een laffe smoes vinden, een broodje aap van een schrijver wiens fantasie kokhalzend in de goot lag. (Peter Drehmanns: De schrijver en zijn meisjes. 2011)
• Ik geloof er niks van. Het is gewoon een leugenaar. Een roze pelikaan op Texel – een broodje aap, zal hij bedoelen. (Bert Natter: Hoe staat het met de liefde? 2012)
• En alhoewel je deze anekdote overal kan lezen, is het absoluut een broodjeaapverhaal … (Geert Colpaert: Het boek der ontwenning. 2013)