Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 22-04-2020

blinde Maupie

betekenis & definitie

(1958) (Barg.) meestal aangevuld met ‘zien moet ik het’: ik moet het eerst zien voor ik het geloof. Een uitdrukking van ongeloof, die vaak ook begeleid of vervangen wordt door het leggen van een vinger onder het oog, waarbij de huid iets naar beneden getrokken wordt en de blik veelbetekenend is: `vertel mij wat' (Endt en Frerichs). De Maupie waarvan sprake is, was eigenlijk een Amsterdams-joodse straathandelaar van voor de Tweede Wereldoorlog, beschreven door o.a. Meyer Sluyser. Als iemand iets zei dat hem ongeloofwaardig voorkwam, zei blinde Maupie: `Dosj mosj ich erst seh'n' (Lezersbrief in Vrij Nederland, 20/10/1990). De Grote Koenen was het eerste woordenboek dat deze Bargoense zegswijze had opgenomen.

• Blinde Maupie was een straattype uit de buurt. Als men hem iets vertelde, dat hij niet geloofde, zei het kippige mannetje: `Als ik het zie, geloof ik het, eerder niet.' (Meyer Sluyser: Als de dag van gisteren. 1958)
• Ze vatten hun sceptisch oordeel samen in één naam: Blinde Maupie. (Meyer Sluyser: Er groeit gras in de Weesperstraat. 1962)
• Voor het overige wordt veel van het te bouwen twaalfde wereldwonder (als het doorgaat... 'Blinde Maupie') pas mettertijd manifest. (Meyer Sluyser: Amsterdam je hebt een zoute smaak. 1964)
• Blinde Maupie we zijn nog niet verloren, blinde Maupie we gaan weer gauw naar huis. (vers uit een liedje gezongen op de wijze van ‘ouwe taaie’) (J. Presser: Ondergang. De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945. Gepubl. 1965)
• 'Blinde Maupie!' zei mijn moeder. 'Jij zal Peter Pinkey vergeten zijn!' (Max Dendermonde: Inzake de liefde: Vier ontdekkingen. 1967)
• Dat men tenslotte weer zou mogen opduiken, legaal en al, dat wilde men eerst toch maar eens zien. Dat geloofden velen niet. 'Blinde Maupie,' zeiden zij. ... (Friedrich Weinreb & Renate Rubinstein: Collaboratie en verzet 1940-1945: Een poging tot ontmythologisering. 1969)
• Ze vatten hun sceptisch oordeel samen in één naam: Blinde Maupie.
Blinde Maupie is een man uit de buurt, die - zijn naam zegt het al — volslagen blind is. Als hem iets wordt verteld, wat hij niet gelooft, zegt hij: 'Zeen-mosj-isj.' (Ik moet het eerst nog zien.) De arbeiders-solidariteit... blinde Maupie. (Meyer Sluyser: Voordat hij het vergat. 1973)
• 'Blinde Maupie', zegt men in Amsterdam; ik zie het niet, ik moet het eerst maar zien. (D. Giltay Veth, A. J. van der Leeuw, Friedrich Weinreb: Rapport door het Rijksinstituut voor oorlogsdocumentatie. 1976)
• Wellicht denkt U: die ouwe dallesdekker heeft niets in de smiezen, die kunnen we wel besjoemelen. Blinde Maupie! (Wim de Bie: Schoftentuig, 1988)
• Van Thijn zou in een schrijven van 14 december gedane toezeggingen nog verder hebben beperkt en voor zich uit hebben geschoven en slagen om de arm hebben gehouden. 'Dit alles onder het mom van deugdelijke garanties. Zelfs Blinde Maupie zou nu niet eens meer zeggen: eerst zien'. (NRC Handelsblad, 21/12/1990)
• Duisenberg betwijfelt of het kabinet de financiering voor de BTW-verlaging rond kan krijgen. "Het is de wet van blinde Maupie: eerst zien, dan geloven." (Trouw, 29/04/1992)
• De inzet is goed, maar ik blijf staande houden dat ook hier geldt: 'Eerst zien blinde Maupie. (het Parool, 17/01/1994)
• Nu twijfel ik niet aan mevrouws integriteit, maar eerst zien, zei blinde Maupie. (het Parool, 11/12/1995)
• Hopelijk zouden ze het belang ervan (ach, hij wist dat zoiets niet bestond, een belang dat boven het directe en persoonlijke uitsteeg, iets van kosmische omvang - laat me ‘t maar zien, zei Blinde Maupie) onderkennen en de brief aan Emma overhandigen. (Leon De Winter: Zionoco. 1995)
• Eerst zien, dan geloven, zei blinde Maup. (Vrij Nederland, 17/04/1999)
• Zulke uitspraken zijn koren op de molen van de scepticus, maar de benadering van Blinde Maupie is verkeerd, laat Verbrugh weten: 'De scepticus zegt: eerst zien dan geloven. Ik zeg: eerst geloven, dan zien. Want als je niet gelooft, dan zie je niet.' (Algemeen Dagblad, 03/05/1999)
• Vier-acht-twee-twee. Doe jij het effe. Met die kijkers van mij ben ik net blinde Maupie. (Gerard Mak: Fuckin blauw. Smeuïge waargebeurde politieverhalen. 2018)