(1945) (in Vlaanderen: biefstukkensocialisme) (pol.) vorm van socialisme waarbij men enkel aandacht heeft voor de materiële verbetering van de werknemer (iedereen een teevee, iedereen een auto). Eigenlijk een verwijzing naar de boutade "Erst kommt das Fressen, dann die Moral". De term werd volgens de ene bron bedacht door ofwel de Nederlandse professor Willem Albeda, ofwel door PvdA-econoom Hans van den Doel (die hem dan weer leende van de Amerikaanse socioloog J. A.Schumpeter) , volgens een andere bron door de Vlaamse socialist Edward Anseele. Anderen dachten aan een woordschepping van de Vlaamse socialist Hendrik de Man, maar deze heeft het woord enkel aangehaald in zijn boek Herinneringen van Hendrik de Man (1941): "Korten tijd te voren had een militant socialist op een openbare vergadering, voor een publiek van arbeiders, op de rhetorische vraag van een spreker: Wat wil het Vlaamse volk?, dezen van achter uit de zaal als antwoord toegeroepen: Biefstukken. Dit antwoord had bij een deel der vergadering instemmend gelach gewekt, bij een ander deel verontwaardiging. Ik behoorde tot hen, die niet verontwaardigd waren, omdat zij de ellende der arbeiders kenden, maar ook tot degenen die niet lachten, omdat zij wisten dat er nog heel wat anders ontbrak dan biefstukken, een weliswaar noodzakelijke maar niet voldoende voorwaarde voor een werkelijke emancipatie". In Nazi-Duitsland werd de term "Roast-beef Nazi" gebruikt voor een communist of socialist die zich aansloot bij de Nazipartij. Vgl. akkersocialisme*; bakfietssocialisme*; moestuinsocialisme*. Zie ook nog: champagnesocialist*; kathedersocialist*; kaviaarsocialist*; shariasocialist*.
• Wat in de Socialistische beweging humanistisch, of religieus afgestemd was, ervoer dezelfde kracht. Wat alleen maar economisch socialisme was,sloeg op de harde rotsen der nationaal-socialistische werkelijkheid kapot. De utilisten, de mannen van het „biefstukken-Socialisme", de mannen van het „wij willen deel hebben aan de maatschappelijke taart", die konden niet blijven staan bij het uitbarsten van den fascistischen storm. (Pieter Boon: Om de toekomst van de Sociaal-Democratie. 1945)
• Rudi Dutschke en Cohn-Bendit hebben geen navolgers gevonden. Hier geen anarchistisch protest tegen de vermoeide welvaartsmaatschappij die wordt ervaren als een verstikkende moloch, niet het zich afzetten tegen het biefstuk-socialisme. (Algemeen Dagblad, 08/06/1968)
• Hoewel tal van vakbondsleden tevreden zijn met kleine jaarlijkse verbeteringen in lonen, salarissen en sociale voorzieningen („biefstuksocialisme"), is er in West-Europa sprake van een sterk gewijzigd klimaat. (Limburgsch dagblad, 22/11/1969)
• Geen wonder ook dat er fel wordt gedebatteerd, want Van den Doel behoort tot degenen die vinden dat de grootste barrière voor crisisbestrijding en maatschappijhervorming wordt gevormd door het „biefstuksocialisme". Dat is het geloof dat maatschappelijk vooruitgang wordt bereikt door méér massa-consumptie. Biefstuksocialisme floreert niet alleen onder economen, maar ook bij de vakbeweging en de politieke partijen. De afschaffing van het biefstuksocialisme is moeilijk. De mensen die de biefstuksocialist uithangen doen dat niet omdat zij het zo graag willen, meent Hans van den Doel, maar omdat ze daartoe door de achterban worden gedwongen. (de Telegraaf, 08/07/1978)
• We vinden het toe te juichen dat in het GWHN een lemma afbouw is opgenomen zonder veroordeling (in de GVD staat er nog (germ.) achter); hoe men ook over het gebruik van dit woord moge denken, het bestaat en wordt dagelijks gebruikt en een woordenboek dat pretendeert het hedendaags Nederlands te beschrijven dient niet onwaarachtig te zijn. Daarom is het ook juist dat naast nieuwigheden als betonrot, biefstuksocialisme, muzak en pakkie-an ook veel leenwoorden als airobics, blow-up, drop-out en floppydisk zijn opgenomen. (de Nieuwe Taalgids. Jaargang 78. 1985)
• De grote staking heeft slechts een Pyrrhusoverwinning opgeleverd. Op dezelfde manier heeft in de ogen van Van den Broeck het ‘biefstukkensocialisme’ alleen materiële welvaart geëist, het heeft niets veranderd aan de sociale structuren en dus aan de afhankelijkheidspositie van de arbeiders. (Ons Erfdeel. Jaargang 28. 1985)
• De huidige Belgische socialisten, geplaagd door de onverkwikkelijke Agusta-affaire, hebben aan het eind van de eeuw misschien nu ook de politieke kracht van het biefstukkensocialisme' begraven. (De Volkskrant, 20/05/1995)
• Biefstuksocialisme. Begrip geïntroduceerd door PvdA-econoom Hans van den Doel ter afkeuring van het welvaartsoffensief van het veerste kabinet-Den Uyl. Markeert intocht van het 'grenzen aan de groei'-denken, ofte wel het crisisfetisjisme van de jaren tachtig. Werd later geuzennaam voor de ware uylianen. (de Groene Amsterdammer, 25/10/1995)
• De carrière van Herman Verwilst, academicus en socialist, neemt een steeds hogere vlucht. Sinds vorig jaar is hij co-vice-voorzitter van de Fortis-groep. Naar verluidt zou Verwilst zichzelf het liefst in de topfunctie van de nieuwe gefuseerde bank zien. Het zou een mooie nieuwe stap in zijn loopbaan zijn. In rechts-conservatieve publicaties wordt hij met een zeker plezier opgevoerd als het toonbeeld van het biefstuksocialisme die vooral aan zijn eigen zak denkt. (De Morgen, 05/05/1998)
• De middenklasse groeide uit tot een beschavingsideaal op zich, dat zijn vurigste pleitbezorger vond in de figuur van Joop den Uyl. Hij vormde Nederland om tot één groot middenklasseland. Zijn electorale strijdkreet 'Iedere arbeider een auto' werd de mantra van een nieuw tijdperk. Geringschattend werd over 'biefstuksocialisme' gesproken, het woord 'maaiveld' viel te pas en te onpas, alsmede de beschuldiging dat Den Uyl bezig was met 'potverteren' ten gunste van zijn sociale utopie. Maar in feite trad geheel Nederland halverwege de jaren zeventig toe tot de middenklasse, was het niet materieel, dan in elk geval ideologisch. En lange tijd leek het dat het nooit anders meer zou gaan. (De Groene Amsterdammer, 17/06/2000)
Hans Wiegel noemde het «het best bewaarde geheim van de Nederlandse politiek»: de twee ton die Freddy Heineken in 1972 stortte in een geheime oorlogskas van de VVD, waarmee het oprukkende rode gevaar diende te worden afgeremd. Wiegel onthulde het bestaan van de operatie Bier versus Biefstuksocialisme afgelopen vrijdag 4 januari, een dag nadat Alfred Heineken op 78-jarige leeftijd overleed. (De Groene Amsterdammer, 12/01/2002)
• PvdA-leider Samsom vertelde vorige week op de Bilderbergconferentie dat hij zijn tienjarig lidmaatschap van de Tweede Kamer op 'Dreesiaanse wijze' had gevierd. Sober dus. Naderhand wilde hij wel zeggen hoe sober: 'Een kop koffie met een puntje appeltaart.' Wilde hij met dit beeld zeggen dat de dagen van het biefstuksocialisme voorbij zijn of had hij er nog iets anders mee voor? (Trouw, 09/02/2013)
• (Wim Daniëls: Blits! De taal van de jaren zestig. 2015)
• Misschien moeten overheden zelf ook van vlees afkicken. Na de Tweede Wereldoorlog werd actief beleid gevoerd om de vleesproductie op te voeren en mensen meer vlees te laten eten. Decennialang ging tot maar liefst zeventig procent van het EU-budget naar het gemeenschappelijke landbouwbeleid. Het biefstuksocialisme – een term die wordt gelinkt aan politicus Edward Anseele, die begin twintigste eeuw zou hebben gezegd dat het Vlaamse volk meer behoefte had aan biefstukken dan aan een vernederlandste Gentse universiteit – heeft glorieus gezegevierd. (Knack, 16/11/2016)
• De strijd is tussen degenen die het hebben over de kwaliteit van de samenleving en zij die het biefstuksocialisme aanhangen. (J.L. Heldring: Dezer dagen. Columns in NRC Handelsblad 1991-2012. 2016)
• In onderlinge mee- en tegenwerking hebben kapitalisme en socialisme destijds het probleem overwonnen. Arbeiders kregen genoeg geld om hun verdriet niet meer te hoeven wegdrinken. Ze konden behalve een biertje ook nog een voetbalkaartje kopen. Het biefstuksocialisme rukte op. Tegelijkertijd groeiden Heineken en Lucas Bols uit tot internationale bedrijven. (De Volkskrant, 08/03/2023)
