Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 17-03-2020

babbelstuk

betekenis & definitie

1) (1957) (Vlaanderen, ton.) toneelspel met veel tekst en weinig actie.

• Bij het blijspel „Een meisje om te stelen", dat de KRO gisteravond op het televisiescherm bracht had men nogal met onvaste rolkennis te maken. Het is een vriendelijk, naar het zoetsappige neigende babbelstuk met in het centrum een meisje dat door haar vader voor dievegge is opgeleid. (Het Parool, 28/11/1957)
• Een babbelstuk: theaterstuk dat voor een groot deel uit tekst en voor een klein deel uit actie bestaat. Veel acteurs zien het liever andersom. Hun toeschouwers ook. (Humo, 26/09/1991. Grote handleiding voor de Vlaamse theaterbluffer)

2) (17e eeuw) (< Eng. conversation piece) (schilderkunst) groepsportret in huiselijke sfeer; schilderij waarop de geportretteerden in een informele setting worden getoond.

• Soms bestaat het familiestuk uit één persoon, soms uit twee, meestal uit meer. Heerlijk fris bloeit nu nog het stadstuintje, dat Troost ons naliet, een zeer natuurlijk „babbelstuk" waarbij de intimiteit van het huis toch nog even behouden is. Al deze schilderijen zijn juist door het pretentieloze element zo knap en bovendien zo leerzaam. Hier leert ge het porselein en het zilver van dien tijd kennen, daar het motief der toenmalige Deventer tapijten en in een ietwat deftiger omgeving het Perzische kleed. (Trouw, 23/12/1947)
• In Arnhem is die bijrol het duidelijkst. „Het Dagelijks Leven" van Rilke is namelijk een babbelstuk dat tot kort voor het eind tamelijk oninteressant is. Een schilder verkeert in een impasse. Het dagelijks leven, waartoe ook één van zijn modellen behoort, een aanbidster, heeft z’n sjeu verloren. (De waarheid, 04/02/1981)
• In de achttiende eeuw, toen het 'babbelstuk' terrein won, werd allengs voor een meer informele vorm gekozen. (Frans Grijzenhout e.a.: Neo-classicisme in Nederland, 1765-1800. 1989)
• In Amsterdam ontwikkelde zich naast deze hoofdstroom ook een nieuw type groepsportret van op minder dan levensgroot formaat in een interieur afgebeelde families, het zogenaamde 'conversation piece' of 'babbelstuk'. (Laurent Golay e.a.: Benjamin Samuel Bolorney, 1739-1819, een Zwitsers schilder. 2001)
• Een speciaal portretsoort dat vanaf het midden van de zeventiende eeuw in Amsterdam tot grote bloei kwam, is het zogenaamde babbelstuk. Op dit stuk zijn familiegroepen in een interieur weergegeven.... (J.G. Smit: Den Haag: De tijd van de Republiek. 2005)