Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 23-08-2022

alles uit de kast halen

betekenis & definitie

(1956) (inf.) het uiterste van zichzelf vergen; een grote inspanning leveren. Ook wel: tot onder in de kast gaan. Oorspr. vooral wielerslang, met het synoniem: onder in de beugels rijden. De uitdrukking is tegenwoordig ook gangbaar buiten wielerkringen, bijv. in het milieu van politici. Wim Kok gebruikte de zegswijze meermaals in 1989 tijdens de verkiezingen.
Een mogelijke herkomstverklaring zou zijn dat met 'kast' de borstkas' wordt bedoeld: daar zitten immers hart en longen. Die moeten hard werken om een topprestatie te leveren (zie hiervoor Ton den Boon in Trouw, 24/06/2021).

• Hoewel het leidende trio (Cuvelier. was door pech weggevallen) alles uit de kast haalde om weg te blijven, zagen ze daar toch geen kans toe. (Nieuwsblad voor de Hoeksche Waard en Ijselmonde, 20/08/1956)
• In de laatste dertig kilometer heeft Janssen nog „alles uit de kast gereden" in een poging om de Duitser te achterhalen, maar hij slaagde niet en zag Altig, die in de spurt de vijfde plaats veroverde, in het klassement van de groene trui tot op tien punten naderen. (Friese koerier, 06/07/1964)
• En Emmylou Harris weet hoe het hoort: met name in She (dat haar ontdekker Gram Parsons ongetwijfeld aan haar heeft opgedragen...) zingt ze emotioneel „alles uit de kast", dat wil zeggen tot het moment waarop haar stem bijkans breekt in een wanhopige kreun. (De waarheid, 12/02/1977)
• Jongens, alles uit de kast! (Rudolf Geel: Een eigentijds persoon, in: Intermagazine, november 1987)
• Terwijl de jammende jazzmusici nog een keer alles uit de kast haalden ... (Harrie Jekkers en Koos Meinderts: Kunst met peren, 1988)
• De Duitse regering haalt alles uit de kast om het gsm-bedrijf Mobilcom van de ondergang te redden. (het Parool, 14/09/2002)
• Als een liedje Ridin' in the wind heet, dan kun je er bij hem donder op zeggen dat je die wind ook echt hoort loeien en razen. En reken maar dat bij Jack the Ripper (van Screaming Lord Sutch, een malloot die later als leider van de Monster Raving Looney Party nog vergeefse pogingen zou doen in het Britse Lagerhuis te komen) helemaal alles uit de kast wordt gehaald. (het Parool, 19/11/2002)
• Afgelopen week vormde Abou Jahjah reeds het middelpunt van een roerige evaluatie in de Tweede Kamer, waar minister De Hoop Scheffer van Buitenlandse Zaken door zijn eigen CDA werd opgeroepen alles uit de kast te halen om het spook uit Borgerhout te weren. (de Groene Amsterdammer, 14/12/2002)
• Ik gooi alles uit de kast, schud heen en weer op de fiets, de snoeren schieten alle kanten op als hoge vlammen bij sterke wind, mijn benen komen onder hoogspanning te staan en het zweet gutst van mijn kop. (Thomas Braun: Ga toch fietsen! De metamorfose van een dikke veertiger. 2011)
• (Peter Tetteroo en Henk Tetteroo: De Fiets Scheurkalender. 2023)