Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 04-11-2021

glazen plafond

betekenis & definitie

(1980+) (cliché) vermeend mannelijk complot tegen vrouwen die de top willen bereiken. Het begrip werd ontleend aan het Engels. Over de uitdrukking 'glass ceiling' is al heel wat geschreven in Engelse naslagwerken. Voorlopig is het citaat uit Adweek van 1984 het oudste (zie hiervoor ook de uitstekende Oxford English Dictionary Additions Series. Volume 3). Volgens Godfrey Howard (The Good English Guide. 1993) zou de term in de jaren tachtig gelanceerd geweest zijn door 'American management consultants'. Tegen het eind van de jaren tachtig van de twintigste eeuw zou de uitdrukking volgens hem ook in Groot-Brittanië in zwang zijn geraakt . Anne H. Soukhanov trekt maar liefst anderhalve pagina uit om 'glass ceiling' nader te omschrijven in het prachtig boek 'Word Watch. The Stories behind the words of our lives' (1993). Zij stelt o.a. dat de uitdrukking in het midden van de jaren tachtig geïntroduceerd werd door de Wall Street Journal. De interesse werd verder aangewakkerd begin jaren negentig 'because of the Labor Department's intended 'glass ceiling reviews' of US corporations.' De auteur citeert verder nog een boek uit 1987: 'Breaking the Glass Ceiling: Can women reach the top of America's Largest Corporations'. Ook William Safire (Safire's New Political Dictionary. 1993) stelt dat de uitdrukking midden jaren tachtig ontstond. Hij citeert nog een ander boek uit 1988: 'The glass ceiling. The broken ladder. The great wall'. De auteur noemt geen geestelijke vader maar meent dat de uitdrukking gevormd werd naar het voorbeeld van 'price ceiling'. Hij noemt ook nog een hardere variant van de 'breekbare' glass ceiling, nl. the 'Lucite ceiling'.

• Hogeschool Interstudie samen met een vergelijkbaar instituut in Zweden verandering in brengen. De cursus ‘Door het glazen plafond’ moet volgend jaar 25 Nederlandse en 25 Zweedse vrouwen klaarstomen als schoolleider met eindverantwoordlijkheid. „Er zijn veel vrouwen die adjunct zijn en niet verder komen. Ze zien de top wel, maar ze komen niet door dat glazen plafond heen”, verklaart stafmedewerkster L. Witte van de Hogeschool Interstudie de titel van de cursus. (Algemeen Dagblad, 09/12/1989)
• Uit alle toespraken blijkt dat vrouwen de laatste jaren wel stappen vooruit hebben kunnen maken, maar dat ze steeds meer oplopen tegen een 'glazen plafond' waar ze niet doorheen kunnen breken. D'Ancona spreekt van de bijzondere positie die de drie vrouwelijke ministers in het Nederlandse kabinet nog steeds innemen, hoe gemakkelijk er wordt geoordeeld als deze vrouwen zich maar even anders gedragen dan men gewend is in de door mannen geformuleerde politiek. (Trouw, 04/11/1992)
• Ook zij signaleert het 'glazen plafond' waartegen vrouwen aanlopen als ze op beslissende posities zijn terechtgekomen. (Trouw, 06/11/1992)
• De enkele maanden geleden afgetreden Ter Veld zei dat tijdens een debat in de Rode Hoed over 'Het glazen plafond', de onzichtbare barrieres waar vrouwen in hun werk op stuiten. Een zo'n hindernis blijkt te zijn dat het in tijden van recessie moeilijker is ouderschapsverlof op te nemen. (Trouw, 29/10/1993)
• VB Magazine, zakenblad voor vrouwen, benoemt koningin Beatrix tot president-directeur van de bv Nederland. "Zij is de enige werkende vrouw in Nederland die nooit een Glazen Plafond heeft moeten doorbreken. Dat ze ooit de top zou bereiken stond immers al bij haar geboorte vast.' (Algemeen Dagblad, 03/12/1993)
• Welk voordeel een vrouw heeft bij een eigen bedrijf? 'Je loopt hier niet tegen dat glazen plafond op.' (NRC Handelsblad, 12/01/1995)
• Werkende vrouwen hebben etensvlekken op hun mantelpak en kijken aan tegen ‘glazen plafond’ of een ‘moederpad’ dat vastzit aan hun keuze om moeder te worden. (Vrij Nederland, 28/04/2001)
• Ook blijken vrouwen niet dezelfde carrièrekansen te krijgen, te willen of te nemen als mannen met dezelfde opleiding, ervaring en capaciteiten. Ze stuiten op een denkbeeldig glazen plafond, wat hun motivatie frustreert en onder meer hun inkomen (en pensioen) drukt. Hoewel vrouwen in bepaalde beroepen zeggen nooit iets van zo'n plafond te merken. (NRC Handelsblad, 24/08/2001)
• Als vrouwen niks met ‘hiërarchie’ (macht) hebben, waarom is dat ‘glazen plafond’ dan zo’n probleem? (Elsevier, 25/08/2001)
• Al die opwinding over het glazen plafond is juist een teken dat het vrouwelijke in ons land de norm is geworden en dat machismo als onwenselijk wordt beschouwd. (HP/ De Tijd, 11/01/2002)
• Toch heeft nog altijd 43 procent van de homoseksuele militairen het gevoel in de loopbaan te worden belemmerd. ‘Er is voor homo’s kennelijk nog steeds een glazen plafond’, weet Peter Dankmeijer van de Schorerstichting. (de Volkskrant, 22/02/2002)
• Het is in onze kringen niet makkelijk om toe te geven dat het ‘glazen plafond’ vooral ontstaat doordat jonge ambitieuze vrouwen op een goed moment ‘moeder’ worden. (HP/ De Tijd, 12/07/2002)
• Het glazen plafond zit tussen de oren van vrouwen, heeft u ooit gezegd. (Opzij, juli/augustus 2002)
• Nog steeds zou er in veel beroepen een «glazen plafond» bestaan: een onzichtbare barrière die door mannen op slinkse wijze in stand wordt gehouden en waar ambitieuze vrouwen tegenaan lopen. Vrouwen hebben een baan(tje), maar geen carrière. (de Groene Amsterdammer, 30/11/2002)