1632-1677. In Amsterdam geboren, na zijn verdrijving wegens onorthodoxie uit de Portugees-joodse gemeente aldaar in Rijnsburg als lenzenslijper werkzaam. Hij wordt gewoonlijk tot de rationalisten gerekend.
In zijn hoofdwerk Ethica zet hij zijn filosofische systeem uiteen, met een bewijsvoering die (‘more geometrico’) naar Euclides’ Elementen is gemodelleerd. Dit systeem culmineert in een ethiek maar omvat tevens een metafysica. Hoewel Spinoza sterk door descartes is beïnvloed vervangt hij diens dualisme van lichaam en geest door een monisme dat slechts één enkele substantie kent, aangeduid met ‘God of de Natuur’. Hij was verder een streng determinist. Tractatus theologico-politicus, 1670 (Godgeleerd-staatkundig vertoog, 1894). Ethica ordine geometrico demonstrata, 1677 (Ethica, in meetkundigen trant uiteengezet, 1915). Tractatus de intellects emendatione, 1677 (Verhandeling over de verbetering van het verstand, 1986). Tractatus politicus, 1677 (Hoofdstukken uit de Politieke Verhandeling, 1985).
