Een woordenboek van de filosofie

Begrippen, stromingen, denkers (2017)

Gepubliceerd op 20-04-2017

Redenering

betekenis & definitie

Taaluiting waarmee men beoogt een gesprekspartner van een standpunt te overtuigen door te laten zien dat dit standpunt een logisch gevolg is van bepaalde veronderstellingen. De redenering kan natuurlijk alleen succes hebben wanneer deze veronderstellingen voor de gesprekspartner al aanvaardbaar zijn.

In de logica worden de veronderstellingen waarvan men uitgaat de premissen, het standpunt dat men wil bereiken de conclusie van de redenering genoemd. We zeggen ook wel dat de premissen, of een deel ervan, een argument vormen voor de juistheid van de conclusie. (Soms wordt ‘argument’ ook gebruikt in de betekenis van ‘redenering’, maar dat is een anglicisme.) Een redenering heet geldig wanneer het onmogelijk is dat de premissen waar zijn en de conclusie onwaar is. In de logica probeert men vast te stellen aan welke eisen premissen en conclusies moeten voldoen opdat een redenering geldig is. Overtuigingskracht heeft een redenering wanneer zij geldig is en haar premissen waar of op zijn minst aannemelijk zijn.
Vgl. ook dialooglogica.
E. R. Emmet, Learning to Think, 1965 (Leren denken, 1969). (Eenvoudige inleiding in redeneren en logica.)
L.T.F. Gamut, Logica, taal en betekenis, 1982,deel i,pp. 15-19, zie verder de index onder ‘redenering’.