Een woordenboek van de filosofie

Begrippen, stromingen, denkers (2017)

Gepubliceerd op 20-04-2017

Monade, monadisch

betekenis & definitie

Monade betekent letterlijk: groep van één. Hetzij een numerieke eenheid hetzij een object dat essentieel één en ondeelbaar is. Bij Leibniz enkelvoudige substanties die de uiteindelijke werkelijkheid vormen. Monadisch betekent of wel ‘monaden betreffende’ of wel ‘heeft slechts één term’. Predikaten als ‘(is) rood’ zijn monadisch (ze worden soms ook ‘monadische relaties’ genoemd) omdat er slechts één term (bijvoorbeeld ‘bloed’) aan hoeft te worden toegevoegd om een zin te krijgen. Wanneer daartoe twee termen nodig zijn (zoals bij is groter dan: ‘a is groter dan h') dan spreken we van tweeledige relaties of dyadische (tweeplaatsige)predikaten: die worden in het gewone spraakgebruik meestal met ‘relaties’ bedoeld. Als er meer dan twee termen nodig zijn spreken we van meerledige relaties of polyadische (meerplaatsige)predikaten (bij is tussen zijn er drie nodig: ‘b is tussen a en d). Zie ook functie.

G.W. Leibniz, Principes de la nature et de la grace, fondés en raison, 1714. La monadologie, 1714.
A. Tarski, Introduction to Logic, 1941 (Inleiding tot de logica, 1953), hoofdstuk v. (Tweeen meerledige relaties.)
L. T.F. Gamut, Logica, taal en betekenis, deel 1,1982, § 3.1. (Monadische en polyadische predikaten. Iets andere terminologie dan bij Tarski.)