Een woordenboek van de filosofie

Begrippen, stromingen, denkers (2017)

Gepubliceerd op 20-04-2017

Kritische theorie

betekenis & definitie

Een maatschappij- en cultuurkritische stroming in de sociale filosofie. Zij vindt haar oorsprong in de jaren '20 in een klimaat van dreigende politieke en economische crises. Voor deze historische ontwikkelingen is volgens de betrokkenen een marxistische verklaring niet toereikend.

Zij willen naast een betere verklaring ook aangeven hoe het tij kan worden gekeerd. In 1923 wordt het Institut für Sozialforschung in Frankfurt opgericht met het Zeitschrift für Sozialforschung als eigen publikatiemedium en M. Horkheimer als eerste hoogleraar/directeur. Adorno is mede-oprichter. Habermas behoort tot de belangrijkste vertegenwoordigers van de tweede generatie van de ‘Frankfurter Schule’, waarin kritiek op een positivistische benadering van wetenschap, een ontwerp van voorwaarden voor maatschappelijke veranderingen en reflectie hierop de hoofdthema’s vormen. Zie
ook adorno, habermas.
W. van Reijen, Filosofie als kritiek, 1981.