Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

Jane AUSTEN

betekenis & definitie

Engels romanschrijfster (Steventon in Hampshire 16 Dec. 1775 - Winchester 18 Juli 1817), wier vader predikant was, ontving van dezen een voor die tijd buitengewoon goede opvoeding. Na zijn dood in 1805 begaf de moeder met haar dochters zich naar Southampton en vestigde zich in 1809 niet ver van daar, in het dorp Chawton.

Jane’s eerste roman was Pride and Prejudice (1796-1797), die echter pas in 1813 het licht zag. De oorspronkelijke titel was: First Impressions. Voor haar tweede roman Northanger Abbey (geschreven in 1798) mocht het haar evenmin gelukken een uitgever te vinden. Hierdoor teleurgesteld, gaf zij gedurende vele jaren het schrijven op. Pas in 1811 verscheen Sense and Sensibility in druk, gevolgd door Mansfield Park (1814) en Emma (1816). Om gezondheidsredenen was zij in 1817 in Winchester gaan wonen, stierf er echter reeds twee maanden later. Na de dood der schrijfster werden uitgegeven haar romans Persuasion en Northanger Abbey (1818).

Eerst een eeuw later Love and Friendship (1922) en The Watsons (een fragment, 1927). Het stille, gemoedelijke, weinig door hartstochten bewogen leven van de Engelse middenstand heeft zij geschilderd met een meesterschap, waarvoor Walter Scott, Macaulay, Disraëli e.a. haar de hoogste lof toekenden. In de laatste vijftig jaren is haar reputatie nog voortdurend stijgende geweest. Niet het minst hebben hiertoe bijgedragen haar rustige ironisch-getinte humor, haar diep psychologisch inzicht en de klaarheid en gemakkelijke vlotheid van haar proza.De standaardeditie is die van R. W. Chapm a n (3rd edition, 5 vol. 1933), die ook haar brieven uitgaf (Jane Austen’s Letters, 2 vol. 1932).

Lit.: W. en R. A. Austen-Leigh, Jane Austen, her Life and Letters (1913); Geoffrey Keynes, Jane Austen, A Bibliography (1929); C. Linklater Thomson, Jane Austen, A Survey (1930); Mary Lascelles, J. Austen and her Art (Oxford 1939); Sheila Kaye-Smith and G. B.

Stern, Talking of J. Austen (London 1944); R. Brimley Johnson, Jane Austen (1945).

< >