is een wijn-destillaat, dus een drank verkregen door destillatie van wijn. Cognac is uitsluitend afkomstig uit de dep.
Charente en Charente-Inférieure, in het Z.W. van Frankrijk, en wordt zo genoemd naar de stad Cognac, de hoofdplaats van dit wijngebied.Het destilleren van wijn komt in verschillende delen van Frankrijk reeds in de 16de eeuw voor. Men noemde het destillaat eau-de-vie, levenswater. In het gebied van de Charente hoort men hiervan eerst in 1622. Van slechts weinige tientallen jaren later dateert de vestiging van een aantal firma’s die ook thans nog bekendheid hebben.
Onder de wijndestillaten van de gehele wereld neemt Cognac de eerste plaats in door zijn hoge kwaliteit. Hij dankt deze o.a. aan het hoge kalkgehalte van de bodem en aan enige druivensoorten, waarvan de Enrageat, ook genaamd Folie Blanche, de voornaamste is. Die druivensoorten leveren de witte wijnen, waaruit men de Cognac zal destilleren. Het zijn dikwijls geen zeer genietbare wijnen, maar zij bevatten o.a. de bouquetstoffen die zich later in de Cognac zullen ontwikkelen en aan het destillaat zijn karakteristieke eigenschappen zullen geven.
De districten waarin het wijngebied van de Charente is verdeeld zijn: Grande Champagne, Petite Champagne, Borderies, Fins Bois, Bois ordinaires en Bois Communs. De namen van deze districten geven, in de genoemde volgorde, ongeveer de kwaliteit aan van de Cognacs die er uit afkomstig zijn. De Grande Champagne, waar het kalkgehalte in de bodem het hoogst is, levert de Cognacs van allerhoogste rang. In de Bois Communs vindt men de geringste kwaliteiten.
Het jonge destillaat heeft tijd nodig om zich te ontwikkelen. Daartoe lagert men het in vaten van eikenhout uit het gebied van Limousin, welk hout meer dan enig ander geschikt is om die ontwikkeling te bevorderen. Het eikenhout verleent met de jaren aan de Cognac een lichtgele kleur. Er heeft door de poriën van het hout een langzame, doch regelmatige verdamping (intering) plaats.
Het alcoholgehalte van het jonge destillaat is ongeveer 70 pct. Na 10 à 12 jaar kan het 60 pct zijn geworden, na 30 jaar soms 50 pct en bij verder toegenomen ouderdom dikwijls nog aanmerkelijk lager. Dergelijke zeer oude Cognacs worden veelal gebruikt voor toevoeging, in zeer geringe hoeveelheid, aan jongere destillaten, die daardoor aanzienlijk in kwaliteit winnen.
De Cognacs die men in de handel aantreft bevatten als regel 40 à 42 pct alkohol. Het hogere gehalte van het destillaat is dan gereduceerd door toevoeging van gedestilleerd water. Ook enig zoet is toegevoegd. De flessen vertonen op het etiket of op een klein hals-etiket, kenmerken (1 tot 5 sterren) die op ouderdom en tegelijkertijd op kwaliteit duiden; het zijn echter aanduidingen, die in dit opzicht geen vaste maatstaf mogelijk maken.
De naam Cognac wordt in Frankrijk tegen onrechtmatig gebruik en het product tegen namaak en vervalsing beschermd. Alléén het product uit de Charente afkomstig is Cognac, w. R. FERWERDA
Lit.: L. Ravaz, Le Pays du Cognac (Angoulême 1900).
