Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

CAISSONZIEKTE

betekenis & definitie

is een ziekte die zich voordoet wanneer mensen, die onder overdruk gewerkt hebben, plotseling onder normale atmosferische verhoudingen komen. In het bijzonder werd dit vroeger waargenomen bij caisson-arbeiders.

Deze mensen werken onder water in een ruimte waar een overdruk wordt onderhouden van 2 of 3 atmosferen om het water te keren. Wanneer deze arbeiders nu boven kwamen kregen zij na enkele minuten stoornissen die wezen op een aandoening van het zenuwstelsel. In de lichtere gevallen beperkten de verschijnselen zich tot hoofdpijn, oorsuizen, misselijkheid en duizeligheid, soms bloedingen uit neus en oren of gewrichtspijnen. In ernstiger gevallen ontstonden bewustzijnsstoornissen, menigmaal gepaard met verwardheidstoestanden.

Niet zelden werden bovendien verlammingen waargenomen van de benen waarbij dan in de regel ook gevoelsstoornissen voorkwamen en stoornissen in de functies van blaas en darm. Deze ernstige vormen der caissonziekte leidden menigmaal tot de dood. De oorzaak der ziekteverschijnselen is gelegen in het feit dat het bloed tijdens het verblijf in de overdrukkamer aanzienlijk meer stikstof kan absorberen dan in normale omstandigheden. Wanneer de overdruk nu plotseling wordt opgeheven ontstaan er stikstofbelletjes in het bloed die de kleine slagaderen verstoppen.

Door deze gasembolieën worden de betreffende weefselgebieden van de bloedtoevoer afgesloten zodat zij afsterven. Bij het onderzoek van aan caissonziekte gestorven mensen vindt men dan ook vele kleine necrotische haardjes, vnl. in het ruggemerg.Door de verbeterde veiligheidsmaatregelen en het toezicht der arbeidsinspectie komt de caissonziekte thans bijna niet meer voor. Zij is nl. doeltreffend te voorkomen door de arbeiders, na het werk in de caisson, gedurende 15 à 30 minuten te laten verblijven in een vertrek, waar de atmosferische druk geleidelijk verminderd wordt tot normaal.

DR A. VERJAAL.

< >