De Somme, in de dagen der Oudheid de Samara geheeten, eene rivier in het noordelijk gedeelte van Frankrijk, ontspringt bij Pont-Somme, niet ver van St. Quentin in het departement Aisne, stroomt eerst zuid-, dan noordwestwaarts; bereikt het departement Somme, wordt bij Bray voor kleine, bij Amiens voor groote schepen bevaarbaar en valt na een loop van 245 Ned. mijl beneden StValéry in het Kanaal (La Manche).
Van hare zijrivieren zijn de Avre en de Celle de voornaamste. Het Somme-kanaal volgt grootendeels haar oever; daarenboven heeft zij door het Kanaal van St. Quentin gemeenschap met de Schelde en door het Crozat-kanaal met de Oise.
Het departement Somme, gevormd uit de landschappen Santerre, Amienais, Vimeu, Ponthieu, Vermandois en Marquenterre, alle weleer tot Picardië behoorend, grenst in het noorden aan Pas de Calais, in het noordwesten aan Nord, in het oosten aan Aisne, in het zuiden aan Oise, in het zuidwesten aan Seine-Inférieure en in het westen aan het Kanaal (La Manche) en telt op nagenoeg 112 □ geogr. mijl omstreeks 560000 inwoners. Het behoort tot de vruchtbaarste departementen van Noord Frankrijk en vormt eene breede, alleen bij de kust zandige vlakte, die in de 9de eeuw nog bedolven was onder de zee, welke er vruchtbaar slib achterliet. Alleen in het zuidoosten ontmoet men eenige bergen, uitloopers der Ardennen. Het wordt besproeid door de Authie, Marye, Somme en Bresle. Het klimaat is er vochtig en koel, maar in het algemeen gezond. De landbouw bevindt er zich op een hoogen trap van ontwikkeling en levert er veel meer graan dan de bevolking noodig heeft, vooral tarwe, voorts: gerst, rogge, boekweit, aardappelen, groenten, hennep, vlas, koolzaad en suikerwortels.
Er wordt veel turf gegraven, doch de veeteelt is er betrekkelijk gering. Alleen het bosch van Crécy in het noordwesten des lands levert veel hout. De nijverheid is er van veel belang, vooral de wol-, katoen-, vlas- en zijdespinnerij en weverp; ook vervaardigt men er tapijten, kanten, allerlei ijzeren voorwerpen, enz., terwijl zeepziederijen, kaarten- en chocoladefabrieken, brandewijnstokerijen enz. geenszins ontbreken. Van groot belang is er voorts de handel in de voortbrengselen des lands. Dit departement wordt doorsneden van den Noorderspoorweg, die er onderscheidene zijtakken uitzendt, en tot de havenplaatsen behooren er: St. Valéry, Abbeville, Hourdre en Crotoy. Men heeft er één lycéum, 2 gemeentelijke colléges en 19 scholen van middelbaar onderwijs. Het departement is verdeeld in 5 arrondissementen en heeft Amiens tot hoofdstad.
