Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 06-08-2018

Distoma

betekenis & definitie

Distoma (Dubbelmond) is de naam van een geslacht van zuigwormen (trematoda), eene orde van de klasse der ingewandswormen. Dit geslacht telt meer dan 200 soorten, van welke sommige bij den mensch |en andere gewervelde dieren voorkomen. De meestbekende soort is de leverworm der schapen (D. hepaticum).

De distomeën onderscheiden zich door 2 zuignapjes; een van deze, van voren geplaatst, dient tevens tot mond, en het andere bevindt zich omstreeks op het midden van den buik en is niet doorboord. Het darmkanaal eindigt in een zak en heeft meestal eene gaffelvormige gedaante.

Bijna al deze dieren zijn tweeslachtig en bezitten zeer zamengestelde voortplantingswerktuigen; sommige zijn echter éénslachtig. Zij vermenigvuldigen zich door middel van eijeren met harde schalen, waaruit zeer merkwaardige diertjes te voorschijn komen, die zich vooral in weekdieren ophouden. Hieruit ontstaan door knopvorming en verdeeling een groot aantal jongen, die het ontwikkeld ligchaam van een distoma bezitten, maar tevens van stekelige kransen om den mond en van een roeistaart voorzien zijn. In dezen staat dragen zij den naam van cercariën, die eenigen tijd in het water rondzwerven en zich daarna een verblijf boren in de larven van insecten, waar zij zich tot volkomene distomeën ontwikkelen.

Wordt nu zulk eene larve door een of ander dier verslonden, dan heeft de distoma zijne bestemming bereikt. Hieruit blijkt, dat dit dier in zijne verschillende toestanden 3 andere dieren bewoont. — De leverworm der schapen en D. lanceolatum, dien men bij het rundvee aantreft, zijn ook bij den mensch niet zeldzaam. In Egypte heeft men onlangs' eene gevaarlijke soort (D. haematobium) gevonden, die bij den mensch in de bloedvaten van het onderlijf, vooral in de poortader, doordringt en doodelijke verwondingen veroorzaken kan.