Clauzel

betekenis & definitie

Clauzel (Bertrand, graaf), een maarschalk in Fransche dienst, werd geboren den 12den December 1772 te Mirepoix in het departement Arriège, trad reeds vroegtijdig in dienst, nam als adjudant van generaal Perignon in 1794 en 1795 deel aan de veldtogten in de Pyreneeën, commandeerde in 1799 in Italië eene brigade, volgde in 1802 generaal Leclerc naar St. Domingo, keerde weldra terug, werd in 1804 divisie-generaal bij het noorderleger, en onderscheidde zich in 1809 in den oorlog met Oostenrijk en vooral na 1810 in Spanje, waar hij het opperbevel van Marmont overnam en den moeijelijken terugtogt uit Portugal bestuurde. Lodewijk XVIII benoemde hem tot inspecteur-generaal, niettemin schaarde zich Clauzel bij de terugkomst van Napoleon in 1815 aanstonds aan zijne zijde, werd tot pair benoemd, verkreeg het commando over het leger der Pyreneeën en bood aan de Bourbons een ernstigen tegenstand. Een Koninklijk besluit verklaarde hem een verrader van vorst en vaderland; hij nam de vlugt naar Amerika en werd door den krijgsraad op den 16den September 1816 bij verstek ter dood veroordeeld. Evenwel ontving hij in 1819 verlof om terug te keeren, werd in 1827 en 1830 tot afgevaardigde gekozen en bleef in de oppositie. Na den Julij-revolutie zag hij zich tot gouverneur van Algiers benoemd en ondernam in November den zegetogt door de provincie Titteri, waarna hij met den maarschalksstaf werd beloond. Toch vond zijn bestuur geene algemeene goedkeuring, weshalve hij reeds het volgende jaar teruggeroepen werd. Wederom benoemd tot afgevaardigde, deed hij onder anderen pogingen om aan de familie Napoleon den toegang te verschaffen in Frankrijk, waarin hij echter niet slaagde. In 1835 begaf hij zich nogmaals als gouverneur naar Algérië, doch keerde 2 jaar later naar Frankrijk terug, waar hij zich in het openbaar tegen de hem ten laste gelegde verkeerdheden verantwoordde. Als lid van de Kamer van Gedeputeerden behoorde hij sedert 1838 tot de oppositie, en overleed te Toulouse den 21sten April 1842. Gedurende zijn verblijf in Amerika schreef hij eene regtvaardiging van zijne handelwijze,— voorts: „Observations du general Clauzel sur quelques actes de son gouvernement à Algèr (1830)”, — en „Nouvelles observations (1833)”.