Artikel, afkomstig van het Latijnsche articulus, dat lid of deel van een geheel beteekent, is in de eerste plaats op het gebied der taalkunde een woordje, dat gewoonlijk voor een zelfstandig naamwoord wordt geplaatst om dit laatste als bepaald of als onbepaald voor te stellen. Wij noemen zulk een woordje in onze taal een “lidwoord,” en wij bezitten een bepalend lidwoord “de,” “het,” en een niet bepalend lidwoord “een,” “eene.”
Niet in alle talen vindt men het artikel, en in die talen, waarin men het aantreft, wordt het op zeer verschillende wijzen gebruikt. Het lidwoord ontbreekt in het Sanskriet, in de Zendtaal, in het Latijn, in het Littauwsch en in het Slawisch. Het Hebreeuwsch en Arabisch geven aan het zelfstandig naamwoord eene bepaaldheid door er een klank vóór te voegen, en het Syrisch, Chaldeeuwsch en Deensch door den eindklank. Daarentegen gebruikt men in de Grieksche, Germaansche en Romaansche talen het artikel, dat men als een verzwakt aanwijzend voornaamwoord kan beschouwen. Voorzeker zijn in de Germaansche en Romaansche talen de verbuigingen der naamwoorden zelve geheel of gedeeltelijk verloren gegaan, omdat men den naamval uit het verbogen lidwoord kon opmaken. Het lidwoord geeft leven en beweging aan taal en stijl, daar het aan alle zaken, voor welke het gesteld wordt, iets persoonlijks geeft.
Artikel vindt men in de beteekenis van deel gebruikt, wanneer er gesproken wordt van de artikelen eener wet, van die eener overeenkomst, eener geloofsbelijdenis of van een vredesverdrag. Wanneer een boek uit zelfstandige deelen bestaat, die te zamen een geheel vormen, dan geeft men aan die deelen den naam van artikelen.
