Een zaak kan worden afgedaan met een strafbeschikking wanneer het Openbaar Ministerie besluit een verdachte niet te vervolgen.
Wanneer een persoon een strafbaar feit pleegt, dan heeft de officier van justitie het recht om de verdachte op grond van het opportuniteitsbeginsel te vervolgen. In een dergelijk geval is het gebruikelijk dat de zaak voorkomt bij de sector straf van de rechtbank; de officier van justitie komt met een bepaalde strafeis en de rechter bepaalt vervolgens zelf of hij wel of niet meegaat met de eis van de officier van justitie. Op grond van de Wet OM-afdoening heeft de officier van justitie echter het recht om zelf met bepaalde voorwaarden te komen waardoor de verdachte niet voor de rechter hoeft te verschijnen. Het gaat hier echter wel om lichte strafbare feiten en om de zogenaamde first offenders. De officier van justitie kan bijvoorbeeld bij een vernieling beslissen dat de verdachte alle schade moet vergoeden en bepaalde activiteiten moet verrichten. De strafbeschikking zorgt er voor dat de rechters in Nederland niet over de minste en geringste zaken hun oordeel hoeven te vellen.
