Het recht van budget houdt in dat de volksvertegenwoordiging, zowel landelijk als lokaal, het recht heeft om het budget van de bestuurders vast te stellen.
In Nederland hebben de burgers het recht om het parlement te kiezen. Dit houdt in dat de burger met zijn stem een volksvertegenwoordiger kan kiezen, die vervolgens zitting zal nemen in de Tweede Kamer. Ook op lokaal (bijvoorbeeld gemeentelijk) niveau hebben de burgers het recht de volksvertegenwoordigers te kiezen door het uitbrengen van hun stem. De (lokale) volksvertegenwoordigers nemen vervolgens zitting in de gemeenteraad. De volksvertegenwoordigers hebben als primair doel het controleren van de bestuurders. Naast deze controlefunctie, houden zij zich - samen met de bestuurders - bezig met het maken van beleid of wetgeving. Om uiting te geven aan de controlefunctie, hebben de volksvertegenwoordigers verschillende rechten. Een van deze rechten is het recht van budget, waarmee tevens uiting wordt gegeven aan de wetgevingstaak. De Kamerleden zijn namelijk medeverantwoordelijk voor de vaststelling van de begroting (bijvoorbeeld door het aanbrengen van amendementen), terwijl zij na het vaststellen toezicht houden op de wijze waarop de minister of staatssecretaris omgaat met het budget.
