Er is sprake van huisvredebreuk wanneer een persoon andermans woning of pand binnengaat zonder voorafgaande toestemming.
Artikel 138 lid 1 van het Wetboek van Strafrecht stelt het volgende: "Hij die in de woning of het besloten lokaal of erf, bij een ander in gebruik, wederrechtelijk binnendringt of, wederrechtelijk aldaar vertoevende, zich niet op de vordering van of vanwege de rechthebbende aanstonds verwijdert, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie." Hieruit blijkt uitdrukkelijk dat indien een persoon zich schuldig maakt aan dit misdrijf, hij een behoorlijke straf kan verwachten. Artikel 138 van het Wetboek van strafrecht kent in totaal vier verschillende leden. In deze leden staan de zogenaamde strafverzwarende omstandigheden opgenomen, bijvoorbeeld wanneer een persoon door middel van braak een woning binnentreedt. Indien een first offender zich schuldig maakt aan huisvredebreuk, zal hij zeer waarschijnlijk - mede afhankelijk van de feiten en omstandigheden van het geval - niet worden veroordeeld. Een strafbeschikking (opgelegd door de officier van justitie) zal in een dergelijk geval meer voor de hand liggen.
