Een testament is een akte, waarin iemand — de erflater — verklaart, wat hij wil, dat na zijn overlijden ten aanzien van de zaken, waarover hij zeggenschap heeft, geschieden zal. Allereerst gaat het in den regel over het vermogen van den erflater, maar het kan ook andere beschikkingen bevatten.
Onze wet kent drie vormen van testament n.l.: testament bij openbare acte, holographisch (eigenhandig geschreven) testament en besloten of geheim testament. Het eerste wordt opgemaakt ten overstaan van een notaris, die den erflater eerst in tegenwoordigheid van twee getuigen den zakelijken inhoud doet mededelen, daarna het testament voorleest en onmiddellijk doet tekenen.
Het geheim testament wordt in den regel aan den notaris, gesloten, in tegenwoordigheid van 4 getuigen, in bewaring gegeven; na ’s erflaters dood wordt het overhandigd aan den kantonrechter, die het opent, proces verbaal opmaakt en aan den notaris teruggeeft. Het holographisch testament kan open of gesloten bij den notaris in bewaring worden gegeven, in het laatste geval wordt op dezelfde wijze gehandeld als met het geheim testament.
Dikwijls wordt in het testament een bepaald persoon belast met de uitvoering van de uiterste wilsbeschikking, de zogenaamde executeur-testamentair.Een legaat is een testamentaire beschikking, waarbij aan iemand een som gelds of een bepaald aangewezen deel van den boedel wordt vermaakt.
Een testament kan ten allen tijde door den erflater herroepen worden, hetzij door een latere uiterste wilsbeschikking of door een bijzondere notariële akte.
Sedert 1018 wordt aan het Departement van Justitie te den Haag een register bijgehouden, waarin van alle testamenten, in Nederland of ten overstaan van Nederlandse consulaire ambtenaren opgemaakt, de naam van den erflater en die van den notaris of consul vermeld staat; — niet de inhoud dus. Is iemand overleden, dan kan men daar vernemen, of er een testament bestaat en waar dat zich bevindt.
