Zoals de Egyptenaren in hiëroglyphen schreven, bedienden de Babyloniërs en Assyriërs zich van spijkerschrift. Reeds in 1621 had dit schrift de aandacht getrokken en was het vermoeden ontstaan, dat dit van links naar rechts gelezen moest worden.
In 1674 werd een volkomen gaaf bewaarde tekst gepubliceerd, waaruit bleek, dat dit schrift uitsluitend uit wiggen en haken bestond. Nadat, meer dan honderd jaar later, nog enige bizonderheden ontdekt waren, vond G.
F. Grotefend uit Göttingen den sleutel.
Gesteund door vroegere veronderstellingen bevond hij, dat sommige groepen een titel (koning) moesten voorstellen, waarachter een eigennaam en, daar dezelfde titel met kleine wijzigingen drie maal voorkwam, meende hij, dat de drie daaropvolgende eigennamen wellicht grootvader, vader en kleinzoon konden betekenen, waarvan de eerste geen regerend vorst en de tweede de stichter ener dynastie kon zijn. Daar de tekst uit Perzië afkomstig was, zocht hij onder de Perzische vorsten en bevond, dat voor den tweeden alleen Cyrus en Darius in aanmerking kwamen.
Cyrus Cambyses was uitgesloten, omdat de namen niet met hetzelfde teken begonnen; toen bleef als enige mogelijkheid over: Hystapes, Darius en Xerxes. Aan de hand van deze veronderstelling kon hij dertien tekens ontcijferen, waarvan slechts vier later een kleine verbetering behoefden.De tweede grote stap werd gedaan door den Engelsen officier H. Rawlinson, die in 1835 aan een steilen, 540 Meter hogen rotswand nabij Bisuntun een reliëf van Koning Darius vond met 400 regels schrift. Rawlinson schreef het, op een hoogte van 120 Meter tussen hemel en aarde hangend, af en zette zich aan de ontcijfering.
Geleidelijk kwam men nu in de 19de eeuw steeds verder, waarbij men aan de voorstellingen der reliëfs een machtigen steun had. Want als bijv. het reliëf een vorst voorstelt, die een leeuw bij het oor pakt en met zijn speer doodt en men leest in de tekens dat: ,,Koning Asurbanipal een grimmigen woestijnleeuw aan zijn oren gepakt heeft en „met den speer zijner handen zijn lijf heeft doorboord”, dan blijkt daaruit de waarschijnlijke juistheid der ontcijfering.
Om te zien, of men werkelijk op den goeden weg was, namen in 1857 vier geleerden een curieuse proef. Zij ontcijferden ieder voor zich zelfstandig een tekst van Koning Tiglat Phalazar I en zie — de vier ontcijferingen waren vrijwel gelijk.
Het spijkerschrift is, naar men algemeen aanneemt, evenals de hiëroglyphen, uit afbeeldingen ontstaan, die men nog in sommige tekens meent te herkennen. Zoveel mogelijk maakte men de afbeeldingen in rechte schrappen, welke, zoals onder hiëroglyphen en schrift vermeld, in schrifttekens overgingen. Oorspronkelijk meende men, dat de tekens medeklinkers voorstelden, doch in 1846 ontdekte Hincks, dat ieder teken een lettergreep voorstelde en bijv. de zeven tekens voor de r: ra, ri, ru, ar, ir, er en ur beduiden. Zo is bijv. de naam Salmanasser samengesteld uit de lettergreeptekens Sul-ma-nu-a-sa-rid.
Het spijkerschrift heeft natuurlijk in den loop der tijden vele veranderingen ondergaan. De voornaamste eigenaardigheden van het Babylonisch-Assyrische schrift zijn:
1. Ieder teken geeft een lettergreep weer, een medeklinker en e.en klinker (ba, pu, im) of twee consonanten + klinker (bar, Int).
2. Enkele tekens geven, naast hun betekenis als lettergreep, ook een begrip weer, dat geheel anders wordt uitgesproken. Zo betekent bijv. een horizontale spijker, gevolgd door twee elkander horizontaal-vertikaal kruisende spijkers, de lettergreep an, maar tevens ook God (clu). Eveneens kon bijv. een groep spijkers als lettergreep er en als begrip alu = stad betekenen.
3. De meeste tekens hebben niet één, maar verscheiden zowel lettergreepals begripsbetekenissen, bijv. twee schuine spijkertjes en een grote staande spijker stellen den lettergreep ut voor, maar ook tam, par, pir, lah en his, benevens de begrippen: umu — dag, samsu — zon, pisu — wil.
In het geheel zijn er ruim 250 tekens.
