Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 13-08-2019

Radioactiviteit

betekenis & definitie

is de neiging, die men bij verscheidene elementen waarneemt, om, onder uitzending van drie soorten stralen, over te gaan in andere elementen. Dit proces herhaalt zich, tot er tenslotte een vorm van het welbekende metaal lood overblijft.

Deze eigenschap werd het eerst ontdekt aan het element uranium in 1896 door Becquerel. In 1898 ontdekte het echtpaar Curie het element radium, hetwelk een sterke radioactiviteit vertoonde. Later werd ook het radioactieve element polonium ontdekt, welk laatste zo genoemd werd naar het geboorteland van Mevr. Curie, Polen. In dat jaar ontdekte Schmidt de radioactiviteit van bijna alle elementen, waaraan wij thans die eigenschap toekennen.

Men verdeelt de radioactieve elementen in drie groepen: de uranium-reeks (waartoe ook het radium behoort), de actiuium-reeks en de thorium-reeks.

Tot voor kort meende men geen invloed op de radioactiviteit te kunnen uitoefenen, tot in 1934 het echtpaar Joliot-Curie er in slaagde alle stoffen radioactief te maken.

De grootte der radioactiviteit wordt uitgedrukt in den tijd, die nodig is om d‘e helft van de stof te doen ontleden. Radium heeft een halveringstijd van 1750 jaar, uranium doet er ongeveer 5 milliard jaren over.

De ontdekking der radioactieve eigenschappen begon bij het uranium. Men nam waar, dat de onveranderlijkheid der elementen, die men tot dusver had aangenomen, niet meer opging. Door de z.g. transmutatie kon het ene element in het andere overgaan. Dit zou gebeuren onder uitzending van enige zéér kleine lichamen, gepaard met uitstraling van Röntgen-stralen (lichtstralen van zeer korte golflengte), in dit geval gammastralen genoemd. Zijn de deeltjes, die uitgezonden worden, positief geladen, dan noemt men deze alpha-stralen, welke gemakkelijk in helium kunnen overgaan. De met negatieve electriciteit geladen deeltjes heten bêta-stralen en zijn eigenlijk electronen.

De gamma-stralen hebben een zeer sterk doordringingsvermogen, zodat kij bijv. een fotografische plaat in een cassette belichten. Men bewaart deze stoffen daarom in een loden omhulsel.