Bartholomeus van der Helst (1613 —1670) was een der meest beroemde schilders van z.g. schutters- of doelenstukken uit onze Gouden Eeuw. In dien bloeitijd, toen overal instellingen van openbaar nut werden opgericht als weeshuizen, diaconiehuizen enz., die door rijke en voorname burgers werden beheerd, hielden dezen ervan, zich in grote groepen op een schilderij te laten vereeuwigen.
Hierdoor ontstonden de beroemde regentenstukken. Ook de schuttersverenigingen lieten hun portret maken en deze schilderijen werden dan schutters- of doelenstukken genoemd.
Zie ook: Doelen.Van der Helst nu heeft hoofdzakelijk portretten en enkele doelenstukken geschilderd, waarvan „De Schuttersmaaltijd”, daterend uit 1648, het bekendste is geworden. In het werk van Bartholomeus van der Helst ligt niet de tovergloed van een Rembrandt, noch de uitgelaten opgewektheid van een Frans Hals, al is v. d. Helst ongetwijfeld een uitmuntend vakman en een schilder van den eersten rang. Hij schildert keurig en precies en heeft een ongelofelijk talent voor het portret. Het is opmerkelijk, dat de vaklui nog altijd vol bewondering zijn voor de koppen en de handen van Van der Helst.
Hij was in zijn tijd zeer „in trek” en kreeg veel opdrachten. Zijn beroemde „Schuttersmaaltijd” bevindt zich in het Rijksmuseum te Amsterdam. Het schilderij stelt Amsterdamse burgerwachten voor, aan een feestmaal vergaderd, om het sluiten van den vrede van Munster te vieren.
