Een aardglobe noemt men een draaibaren bol, die aan de oppervlakte een afbeelding geeft van de oppervlakte van de aarde; een bolvormige landkaart dus. Geeft de globe een beeld van het uitspansel, dan spreekt men van een hemelglobe.
Het is duidelijk, dat de platte landkaart nooit een zuiver beeld van het aardoppervlak kan geven, daar de aarde een bijna zuivere bol is. Evenmin als het mogelijk is, een kapotten gummi-bal zo te scheuren, dat hij plat-uit kan komen te liggen, evenmin is het mogelijk de oppervlakte der aarde op een plat vlak in de juiste verhoudingen en maten af te beelden.
Met het hemelgewelf is natuurlijk hetzelfde het geval.
De oorsprong van de globe verliest zich in de grijze Oudheid, de schattingen omtrent den tijd, waarin de uitvinder leefde, lopen zeer sterk uiteen.
De beide oudste hemelglobes, die nog bewaard zijn gebleven, zijn van Arabischen oorsprong en dateren van 1225 en 1298 n. Chr. In Neurenberg wordt een aardglobe uit 1492 bewaard. Sedert dien zijn tal van merkwaardige globes bewaard gebleven. Zo bevindt zich te Leningrad, het vroegere Sint Petersburg, een globe uit 1713, die een middellijn heeft van 3 ½ meter; twaalf personen kunnen in het binnenste plaats vinden. De buitenste oppervlakte stelt het aardoppervlak voor; van binnen ziet men het hemelgewelf afgebeeld.
Nog groter zijn twee globes, die Coronelli voor Lodewijk XIV vervaardigde; deze hebben een middellijn van 4 meter en worden te Marly bewaard.
Op de Wereldtentoonstelling te Parijs van 1900 bevond zich een globe van 46 meter middellijn, die steeds in draaiing was en die men kon bezichtigen door middel van een wenteltrap, die er omheen gebouwd was. Onder het motto „altijd baas boven baas” heeft toen de aardrijkskundige Elisée Reclus het denkbeeld geopperd een globe te vervaardigen op de schaal 1 : 1.000.000, dus met een aardas van 127 meter en een omtrek van 400 meter; de afplatting zou 21c.M. bedragen. Het is echter niet zeer waarschijnlijk, dat deze gedachte verwezenlijkt zal worden. Voor practisch gebruik en als hulpmiddel bij het onderwijs zijn globes van bescheidener afmetingen voldoende.
Nog zij opgemerkt, dat in de jaren omstreeks 1700 te Amsterdam globes werden vervaardigd door Willem Jansz Blaeu (zie aldaar), welke, met die van den Italiaan Coronelli, tot de beste van hun tijd behoren.
